بدن، مراتب و ويژگي‌هاي آن از ديدگاه حكمت متعاليه

طبق ديدگاه صدرالمتألهين، نفسيت نفس به تعلق ذاتيِ آن به بدن است و به‌همين‌دليل، نفس بدون بدن، نفس نيست. اكنون اين سؤال مطرح مي‌شود كه در صيرورت جبلّي وجود واحد انسان از عالم الهي به عالم عقل، مثال و ماده، در قوس نزول، و رجوع به غايت نهايي خود در قوس صعود، آيا بدن نيز در تمامي اين عوالم وجودي، انسان را همراهي مي‌كند، يا مي‌توان مرحله‌اي را يافت كه در آن، انسان فاقد بدن مي‌شود؟ به‌عبارت‌ديگر، آيا با ورود نفس به عالم عقل و بلكه برتر از آن، نفس فاقد بدن مي‌شود؟ اين مقاله براساس مباني وجودشناختي صدرايي، به بررسي حقيقت بدن پرداخته و در موضوع بدنِ عقلي، به دو نظريه اشاره كرده است. در نظريه‌ي اول، حقيقت بدن به قوه‌ي خيال بر‌مي‌گردد و به‌دليل حضور بارز يا كامنِ قوه‌ي خيال در تمام مراتب وجودي، انسان همواره بدن دارد و با بدن عقلي و اسمايي، به‌شكل صوَر تقديريِ متناسب با آن نشئه‌ها همراه است. بنابر نظريه‌ي دوم، در ترفّع وجودي به عالم عقل، صوَر تبديل به معنا مي‌شود، اما بدن عقلي همچنان به معناي تعيّني از تعيّنات نفس، در عالم عقل، پذيرفتني است.