تحليل مدل ساختاري سلامت معنوي بر اساس اضطراب سلامت، فراهيجان مثبت، خودكارآمدي درد با ميانجي‌گري منبع كنترل سلامت دروني در مردان مبتلا به سرطان

زمينه و هدف: سرطان يكي از مسائل مهم بهداشتي درماني جهان و كشور ما به‌ويژه در ميان مردان محسوب مي‌شود و معمولاً با ناراحتي‌هاي چشمگير باليني و روان‌شناختي در استفاده مطلوب از راهبردهاي مقابله‌اي همراه است از اين‌رو؛ پژوهش حاضر با هدف تحليل مدل ساختاري سلامت معنوي بر اساس اضطراب سلامت، فراهيجان مثبت، خودكارآمدي درد با ميانجي‌گري منبع كنترل سلامت دروني در مردان مبتلا به سرطان انجام شد. مواد و روش‌ها: روش پژوهش توصيفي- همبستگي از نوع معادلات ساختاري است. جامعه آمار، متشكل از مردان ۴۵ تا ۶۵ سال مبتلا به سرطان‌هاي دستگاه گوارش ساكن در استان گلستان در سال ۱۴۰۰ بود. حجم نمونه با استفاده از جدول كرجسي مورگان، ۲۳۰ نفر برآورد شد. روش نمونه‌گيري به‌صورت در دسترس انجام شد. ابزار تحقيق به‌صورت پرسشنامه‌هاي پژوهش شامل اضطراب سلامت سالكوسكيس و واروويك (۲۰۰۲)، فراشناخت و فراهيجان بيرو مونته آ (۲۰۱۰)، خودكارامدي درد نيكولاس (۱۹۸۰)، سلامت معنوي دلمن و فري (۲۰۰۴)، منبع كنترل سلامت والستون و همكاران (۱۹۷۸)، بودند. جهت تجزيه‌وتحليل داده‌ها، از تكنيك مدل‌يابي معادلات ساختاري در محيط نرم‌افزار LISREL۸.۷۱ استفاده شد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه اضطراب سلامت به‌صورت منفي و فراهيجان مثبت و خودكارآمدي به‌صورت مثبت و معنادار بر سلامت معنوي اثر دارند (0/001 P). منبع كنترل سلامت دروني اثر خودكارآمدي درد را بر سلامت معنوي به‌صورت مثبت و معناداري ميانجي‌گري كرد (0/01 P). منبع كنترل سلامت دروني بر اضطراب سلامت به‌صورت منفي و بر فراهيجان مثبت و خودكارآمدي درد به‌صورت مثبت و معناداري اثر دارد (0/005 P). نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش حاضر از اين فرض حمايت مي‌كند كه اضطراب سلامت، فراهيجان مثبت، خودكارآمدي درد، با سلامت معنوي رابطه داشته و از طريق ميانجي‌گري منبع كنترل سلامت مي‌توانند سلامت معنوي را تحت تأثير قرار دهند.