بررسي كارايي جذب بور در كاهو، اسفناج و چغندر‌ برگي

بور يكي از عناصر محدود كننده‌ رشد در خاك هاي آهكي بوده و كمبود آن اثرات جبران‌ناپذيري را بر رشد و عملكرد گياهان بر جاي خواهد گذاشت. گياهان مختلف كارايي‌هاي متفاوتي در جذب بور داشته و سازوكارهاي متعددي را براي اين منظور بكار مي‌برند. به منظور بررسي راهكارهاي مختلف گياهان در افزايش كارايي جذب و استفاده از بور، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. آزمايش با سه سطح بور (صفر=B0، 1.5   B1.5= و3 B3=كيلوگرم در هكتار) از منبع اسيد بوريك و سه گياه (كاهو، اسفناج و چغندر برگي) اجرا شد. نتايج نشان داد كه با افزايش سطوح بور نسبت به شاهد، وزن خشك اندام هوايي در گياهان افزايش يافت. بيشترين زيست توده اندام هوايي براي كاهو در سطح (B3)، و به ميزان 32% بود كه نشان مي‌دهد كاهو نسبت به افزايش سطوح بور پاسخ بيشتري داشته است. تفاوت غلظت بور در اسفناج (61.8 ميلي گرم بر كيلوگرم) و چغندر برگي (71.4 ميلي گرم بر كيلوگرم)، نسبت به كاهو (31 ميلي گرم بر كيلوگرم)، در شرايط كمبود بور (B0)، بيانگر اهميت خصوصيات ريشه و عوامل مؤثر در حلاليت و افزايش جذب بور از قبيل تراوشات ريشه بود. ميزان غلظت و جذب بور در اندام هوايي و ريشه در اسفناج نسبت به كاهو و چغندر برگي، بيشتر تحت تأثير سطوح بور قرار گرفت، بطوريكه در گياه اسفناج در سطح 3 كيلوگرم در هكتار، غلظت بور در اندام هوايي و ريشه به ترتيب 44% و 30% و جذب در اندام هوايي و ريشه به ترتيب 53% و 37% نسبت به شاهد افزايش داشت. بطور كلي، ورودي (اينفلاكس) زياد بور به اسفناج و چغندر برگي و ورودي (اينفلاكس) كمتر آن به كاهو دليلي بر كارايي متفاوت اين گياهان در جذب بور بود.