بوم‌شناسي گياهي و جانوري در سفال‌نگاره‌هاي قرون 11 تا 13 هجري كرمان

كرمان در عصر صفوي و در طي قرون 11 تا 13 ه.ق (16 تا 18م) يكي از مهمترين پايگاه هاي توليد سفال در ايران بود و توليدات كارگاه هاي آن علاوه بر مصارف داخلي به بازارهاي اروپايي نيز صادر مي شد. به طور كل مصنوعات سفالي اين دوران متاثر از چيني هاي وارداتي و پر طرفدار مينگ و يوان است و بسياري از الگوها و نقوش آن را تكرار مي كند. با اين حال  سفال نگاره هاي كرمان با پرهيز از تقليد گري و مثني سازي صرف، برخي از مولفه هاي فرهنگ بومي و نيز جلوه هايي از جغرافياي زيستي منطقه را تصوير و تلفيق كرده است. هدف اين مقاله پي جويي تاثير محيط جغرافيايي و زيست بوم گياهي و جانوري در سفال نگاره هاي صفوي كرمان است. از اين رو پرسش اصلي اين پژوهش چنين طرح شده است: جغرافيا و زيست بوم جنوب شرق ايران چه تاثيري بر طرح و نقش سفال نگاره هاي صفوي كرمان داشته است؟ اين مقاله به روش توصيفي - تحليلي انجام شده وداده ها به شيوه كتابخانه‌اي و ميداني گردآوري شده است. روش تجزيه و تحليل داده ها كيفي است و سفال نگاره ها و كاشي نگاره هاي صفوي كرمان، با نمونه هاي طبيعي گياهي و جانوري منطقه مقايسه و تحليل شده اند. ضرورت انجام اين پژوهش شناسايي بخشي از تاريخ نقاشي ايران و آگاهي از مولفه هاي اثر گذار در شكل گيري آن است؛ نتايج حاصل آشكار مي سازد هنرمندان از جغرافياي زيستي به طريق مستقيم و گاه تلويحي متاثر بوده اند؛ از جمله نقش گل هاي قرنفل وحشي و برگ هاي تاك و درختان سرو و بيد و پرندگان مهاجر و نقش پر تكرار آهوان متاثر از زيست بوم گياهي و جانوري منطقه است.