مطالعه تطبيقي نقشمايه گريفين در ايران و يونان

گريفين موجودي است كه از تركيب دو حيوان شير و عقاب متولد شده و قدرت زميني شير را به نيروي آسماني عقاب پيوند مي‌دهد. اين ويژگي، آن را به يكي از كامل‌ترين نمادهاي قدرت و پادشاهي تبديل كرده است. هنرمندان عيلامي براي اولين بار اين نقش‌مايه را ابداع نموده‌اند ولي نمونه‌هاي آن در اغلب تمدن‌ها ازجمله بين‌النهرين، مصر و يونان به كار رفته است.مسئله اصلي پژوهش بررسي تغييرات نقشمايه تحت تأثير باورهاي اسطوره‌اي اين دو سرزمين است. اهدف پژوهش عبارتند ازالف بررسي ميزان شباهت ها و تفاوت هاي ظاهري نقش مايه وب تحليل مضامين مرتبط با نقشمايه در اين دو سرزمين. در نهايت پژوهش به دو پرسش پاسخ مي دهد: 1 شباهت ها و تفاوتهاي نقشمايه در ايران و يونان چيست؟  2 تأثير باورهاي اساطيري بر شيوه‌هاي كاربرد نقشمايه و تغييرات فرمي آن، چيست؟ در اين پژوهش 145 نمونه تصوير گريفين با شيوه نمونه گيري انتخابي هدفمند ، گردآوري و بررسي شده اند.  روش پژوهش تحليل محتواست. در تجزيه و تحليل داده ها از دو شيوه ماتريسي و تحليل محدوده‌‌اي استفاده شده است.نتايج  نشان مي‌دهدشكل و مضمون گريفين هاي يوناني تحت تأثيرفرم و مضمون در گريفين هاي ايراني است. از دوره اشكاني بازنمايي گريفين با دهان باز در ايران متداول شده  و اين شكل در يونان به اصلي‌ترين شكل گريفين تبديل شده است.  در يونان ساخت سرديس گريفين متداول است اما در ايران حكاكي و حجاري آن رواج دارد. گريفين در ايران در بسياري موارد در كنار پادشاه بازنمايي مي‌شود، همچنين با سمبلهاي گياه زندگي، حلقه بالدار ارتباط مي‌يابد. اما در يونان در كنار ايزدان تصوير شده است. در هر دو تمدن،گريفين قوي‌ترين نماد قدرت است. در ايران با ايشنوشيناك و ميترا(مهر)، در يونان با آپولو، آتنا و ديونيسوس ارتباط مي‌يابد. اين موجود با نمادهاي ايزدي مرتبط با خورشيد و روشنايي پيوند خورده است و به‌عنوان نماد محافظت،روشنايي وخرد شناخته مي‌شود.