سبك شناسي لايه اي تذكره الاولياء عطار در سه لايه واژگاني، نحوي و بلاغي

سبك‌شناسي دانشي است كه به مطالعۀ شيوۀ كاربرد زبان در متون مي‌پردازد و در اين مطالعه از روش‌هاي گوناگون بهره مي‌برد. يكي از روش‌هايي كه اين دانش در تحليل متون ادبي از آن بهره مي‌برد، سبك‌شناسي لايه‌اي است. سبك‌شناسي لايه‌اي، روشي است كه از شيوه‌هاي مختلف، در بررسي متون بهره مي‌گيرد. در اين شيوه متن درپنج لايۀ آوايي، واژگاني، نحوي، بلاغي و ايدئولوژيك (فكري) بررسي مي‌شود تا علاوه‌بر بررسي ويژگي‌هاي سبكي متن، انديشه و نگرش مؤلف در موضوع هاي مختلف آشكار شود. تذكرهالاولياء عطار نيشابوري به‌دليل برجستگي زباني و فكري، قابليت بررسي بر اساس اين شيوه را دارد. در اين مقاله، نگارندگان باروش تحليلي-آماري، صفحات منتخب تذكرهالاولياء را در سه لايۀ واژگاني، نحوي وبلاغي بررسي كرده‌اند و به‌ ويژگي‌هاي برجسته هر لايه پرداخته‌اند. در اين بررسي، در لايه واژگاني، واژه‌ها با نگرش و انديشه قبلي انتخاب شده‌اند. در لايه نحوي، چيدمان و پيوند جمله‌ها در كنار هم بر اساس هدف نويسنده از ذكر آن حكايت صورت مي‌پذيرد و انتخاب وجه فعل، قيد، حرف اضافه و پسوند نيز در راستاي القاي مفهوم و با توجه به ‌ايدئولوژي نويسنده انجام مي‌شود. در لايه بلاغي، تضاد بيشترين بسامد را دارد و با قدرت موسيقي‌آفريني خود، فضاسازي و انتقال ايدئولوژي در انتقال مفهوم و نگرش نويسنده مؤثر است. افكار و ايدئولوژي عطار در بررسي هر سه لايه به‌صورت آشكارا و ضمني قابل بازيابي است.