غزليات سلمان ساوجي و جهان‌نگري صوفيه

سلمان ساوجي از شاعران تواناي سدۀ هشتم هجري است كه در قالب هاي مختلف شعر فارسي، طبع آزمايي كرده و آثار گرانسنگي از خود به يادگار گذاشته است. وي بيشتر، به عنوان شاعري قصيده سرا و مداح شناخته مي شود؛ هرچند در عرصۀ غزل نيز صاحب سبك است و شعر او با بزرگاني چونان خواجه حافظ سنجيده شده است. آنچه در غزليّات سلمان ساوجي مشهود است، تأثيرپذيري پر رنگ وي از جهان نگري اهل تصوّف است. وي اگرچه شاعري مداح بوده، در غزليّات خود، از مسائل تعليمي، حكمي و عرفاني بهره بسيار برده است.اين جستار كه بر اساس مطالعات كتابخانه اي و با روش توصيفي-تحليلي انجام مي گيرد بازتاب جهان نگري صوفيه را در غزليّات سلمان ساوجي بررسي مي كند و با تكيه بر آثار عرفاني به تحليل ديدگاه هاي وي مي پردازد. نتيجۀ پژوهش آشكار مي كند كه سلمان ساوجي در عرصۀ غزل، از جهان بيني اهل عرفان، تأثير بسيار پذيرفته است؛ به گونه اي كه مباحث مربوط به توحيد و هستي شناسي و همچنين، مسائل مربوط به عرفان عملي و سلوك عرفاني در غزليات او، نمود بسياري دارد. سلمان با نگاه وحدت گرايانه و الهيات رندانه خود به تحليل مفاهيم عرفاني پرداخته و برداشت هاي عميقي از آنها ارائه داده است.