اثر بازدارندگي برخي از گياهان بر نماتد سيستي چغندرقند (Heterodera schachtii) در شرايط گلخانه و ميكروپلات

نماتد سيستي Heterodera schachtii مهم‏ترين نماتد چغندرقند در دنيا مي‏باشد. مواد آلي مي‏تواند باعث كاهش جمعيت نماتدهاي انگل گياهي شود. در اين پژوهش اثر بازدارندگي پودر خشك خارلته، خاكشير وحشي، شيرين‎بيان، كاردي، كاهو وحشي، كرچك، گل جعفري، گل ‏‏گندم، گلرنگ وحشي و منداب بر چغندرقند رقم شريف و نماتد سيستي در دو آزمايش در شرايط ميكروپلات بررسي گرديد. آزمايش اول در مخلوط خاك زراعي و ماسه رودخانه‏اي سترون (1:1) و آزمايش دوم در خاك زراعي غيرسترون با جمعيت اوليه 4200 تخم به ازاي هر گياه انجام شد. در آزمايش سوم تأثير تيمارها بر تفريخ تخم و نفوذ نماتد به ريشه در خاك آلوده و در گلخانه‏ بررسي گرديد. نتايج نشان داد اضافه كردن پودر خشك گياهان به خاك سترون تأثير معني ‏داري بر شاخص‏هاي رشدي چغندرقند آلوده نداشت. منتها به ‏جز گل جعفري، ساير تيمارها باعث افزايش نسبي وزن ريشه از 5% تا %241 گرديدند. گل گندم، كاهو وحشي و گلرنگ وحشي سبب افزايش بيش از دو برابري وزن ريشه نسبت به شاهد شدند. هم‏چنين خارلته، كرچك و كاردي باعث كاهش نسبي جمعيت نهايي و فاكتور توليدمثل نماتد شدند. در خاك زراعي كرچك، گل جعفري، گل گندم، كاهو وحشي و خاكشير وحشي باعث افزايش حداقل دو برابري وزن ريشه، و منداب باعث افزايش 1.2 برابري عيار قند شدند. تيمارها اثر معني ‏داري بر شاخص‎هاي نماتد نداشتند. كاردي و كاهو وحشي باعث كاهش نسبي جمعيت نهايي و فاكتور توليدمثل نماتد شدند. در آزمايش سوم كاهو وحشي باعث بيشترين كاهش تفريخ تخم و گلرنگ وحشي بيشترين كاهش نفوذ نماتد به ريشه شدند.