مقايسه اثر بخشي درمان شناختي رفتاري و درمان پذيرش و تعهد بر خود كارآمدي درد و كيفيت زندگي بيماران مبتلا به كمردرد مزمن

اهداف: در ميان دردهاي مزمن، كمر درد مزمن يكي از فراگيرترين انواع درد است. در اين تحقيق هدف مقايسه اثربخشي درمان شناختي رفتاري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد در بيماران مبتلا به كمر درد مزمن بر خودكارآمدي درد و كيفيت زندگي بود.مواد و روش‌ها: تحقيق حاضر آزمايشي از نوع پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري همراه با گروه شاهد است كه از بهمن‌ماه سال 1398 تا اسفند سال 1399 انجام شد. جامعه آماري اين پژوهش، تمامي بيماران مراجعه‌كننده داراي كمردرد مزمن به بخش تخصصي كلينيك الزهرا حكيميه در شهر تهران بود. جمعيت نمونه تحقيق شامل ۴۵ نفر بود كه به روش هدفمند و در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي در سه گروه‌ 15 نفره قرار داده شدند. مداخله درماني براي گروه اول، درمان شناختي-رفتاري و براي گروه دوم درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بود و براي گروه كنترل هيچ آموزشي درنظر گرفته نشد. ابزار مورد استفاده، پرسش‌نامه‌هاي اطلاعات جمعيت‌شناختي، خودكارآمدي درد و كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني بود. فرضيه‌هاي پژوهش به صورت جداگانه با استفاده از تحليل كوواريانس تك‌متغيري بررسي شدند.يافته‌ها: در اين پژوهش 45 بيمار (33 مرد و 12 زن) با ميانگين سني 14/09 ±41/18 سال شركت كرده بودند. نسبت F تحليل كوواريانس تك‌ متغيره براي تفاوت تمامي متغيرهاي وابسته بين گروه‌هاي آزمايش و گروه كنترل معنا‌دار بود (0.001 p). در ادامه به منظور مقايسه اثربخشي دو روش درماني بر خودكارآمدي درد و كيفيت زندگي از نتايج آزمون تعقيبي بنفروني استفاده شد. تفاوت بين ميانگين گروه درمان شناختي-رفتاري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر خودكفايتي درد و كيفيت زندگي در هر دو مرحله پس‌آزمون و پيگيري معنادار نبود (0.05 p). بنابراين اثربخشي دو روش درماني بر خودكفايتي درد و كيفيت زندگي اين بيماران يكسان بود.نتيجه‌گيري: اثربخشي هر دو روش درماني شناختي رفتاري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد در افزايش خودكارآمدي درد و كيفيت زندگي در بين بيماران كمردرد مزمن اثربخش است اما بين دو روش درماني مذكور تفاوت معناداري وجود ندارد.