بررسي ويژگي هاي روان سنجي پرسشنامه مهارت هاي حل مسئله هپنر و پترسن در دانش آموزان دوره ابتدايي بيرجند

زمينه: پژوهش ها نشان مي دهد كاهش مهارت هاي حل مسأله باعث بوجود آمدن مشكلاتي از قبيل كاهش موفقيت هاي علمي و پيشرفت تحصيلي در دانش آموزان ابتدايي مي شود. اگرچه اين ابعاد و مؤلفه هاي تشكيل دهنده مهارت هاي حل مسأله شناسايي گرديده است اما در بررسي روان سنجي اين ويژگي ها در جامعه مورد تحقيق شكاف تحقيقاتي وجود دارد. هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسي ويژگي هاي روان سنجي پرسشنامه مهارت هاي حل مسئله هپنر و پترسن در دانش آموزان دوره ابتدايي شهر بيرجند انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي از حيث ماهيت داده ها همبستگي بود. جامعه آماري پژوهش حاضر شامل كليه دانش‌آموزان دختر و پسر پايه ششم مقطع ابتدايي شهر بيرجند بودند كه در سال تحصيلي 98-99 در مدارس دولتي و غيردولتي مشغول به تحصيل بودند كه تعداد تقريبي براساس گزارش اداره آموزش و پرورش شهر بيرجند 976 نفر بود و از بين افراد تعداد 245 نفر (92 پسر و 149 دختر) با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. شركت كنندگان در يك جلسه منفرد و به ‌صورت اجراي كلاسي و با چيدمان يكسان ابزارها به ترتيب به پرسشنامه هاي مهارت هاي حل مسئله هپنر (1982) و اهمال كاري تحصيلي سولومون و راث‌بلوم (1984) پاسخ دادند. براي تحليل داده‌ها از روش‌هاي تحليل عاملي تأييدي، آلفاي كرونباخ و آزمون t استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه ساختار سه عاملي مقياس برازش قابل‌ قبولي با داده ها دارد و كليه شاخص هاي برازندگي نيز برازش مدل را تأييد كردند (2/56 =X2/df؛ 0/97 =GFI؛ 0/96 =NFI؛ 0/97 = NNFI و 0/97 =CFI). همچنين به ‌منظور برآورد روايي واگرا نتايج آزمون t مستقل نشان داد كه ميانگين مهارت هاي حل مسئله گروه غير اهمال كار حدوداً 16 نمره بيش از گروه اهمال كار بود (0/05 P). همچنين، پايايي مؤلفه ها و كل مقياس مهارت هاي حل مسئله (اعتماد به ‌نفس در حل مسئله، 0/80؛ گرايش - اجتناب مسئله، 0/78 كنترل شخصي، 00/70 و مهارت هاي حل مسأله، 0/91) با استفاده از روش آلفاي كرونباخ مناسب بودند. نتيجه‌گيري: در مجموع نتايج مطالعه حاضر شواهدي را براي روايي و اعتبار پرسشنامه مهارت هاي حل مسئله به ‌مثابه ابزاري جهت سنجش مهارت هاي حل مسئله (اعتماد به حل مسائل، سبك گرايش اجتناب و كنترل شخصي) دانش آموزان فراهم كرد.