عنوان مقاله :
پرورش خلاقيت دانش آموزان تيزهوش: برنامه جامع حل مسأله خلاق
پديد آورندگان :
سجادي اناري ، سعيد دانشگاه تهران - دانشكده روانشناسى و علوم تربيتى , افروز ، غلامعلي دانشگاه تهران - دانشكده روانشناسى و علوم تربيتى - گروه روانشناسى و آموزش كودكان استثنايي , شكوهييكتا ، محسن دانشگاه تهران - دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي - گروه روانشناسى و آموزش كودكان استثنايي
كليدواژه :
برنامه حل مسأله , تست تورنس , تيزهوشي , خلاق , خلاقيت , دانشآموز تيزهوش , والدين
چكيده فارسي :
خلاقيت براي افراد با استعداد از اهميتي ويژه برخوردار است زيرا به آنها كمك مي كند تا به طور بالقوه توان خود را افزايش دهند و اين امر به نفع جامعه است. مطالعه حاضر با هدف ارزيابي اثربخشي برنامه جامع حل مسأله خلاق بر افزايش خلاقيت دانشآموزان تيزهوش صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نوع شبهآزمايشي است و با طرح پيش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شده است. نمونه پژوهش شامل پنجاه دانشآموز پسر تيزهوش پايه هاي سوم تا ششم دبستان و والدين آنهاست. شركتكنندگان به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل گمارده شدند. از هر دو گروه تست تورنس نسخه تصويري گرفته شد. ۱۲جلسه براي دانشآموزان و ۴ جلسه برنامه خانواده- محور براي والدين در نظر گرفته شد. محتواي جلسات براي دانشآموزان شامل بازي، فعاليتهاي تعاملي گروهي و ابعاد هوشهاي چندگانه (شامل قصهگويي، خواندن داستان، موسيقي، نمايش، مهارتهاي حركتي و ...) بود. به دليل اهميت بازي، براي كودكان برنامه و فعاليتها براساس بازي و شامل سرگرمي بوده است. محتواي جلسات براي والدين نيز دانش افزايي در زمينۀ راهكارهاي افزايش خلاقيت و روشهاي فرزندپروري دانشآموزان تيزهوش بوده است. نتايج تحليل كوواريانس نشان دهندۀ اثربخشي برنامه حل مسأله خلاق بوده است. تفاوتي معنادار ميان پيش آزمون و پس آزمون در ابعاد مؤلفههاي خلاقيت تورنس (سيالي، انعطاف، ابتكار و بسط) ميان گروه آزمايش و كنترل ديده شده است (0/005 P). اين مطالعه نشان مي دهد كه عملكرد خلاقيت در ميان دانشآموزان تيزهوش مي تواند از طريق برنامه هايي با ساختار مناسب و همراه با سرگرمي تقويت شود. براي پژوهشهاي آينده اثربخشي مطالعات طولي پيشنهاد مي شود. همچنين اجراي اين برنامه روي دانشآموزان عادي نيز توصيه مي شود.
عنوان نشريه :
خانواده و پژوهش
عنوان نشريه :
خانواده و پژوهش