عامل وزني مناسب براي محاسبه‌ي شاخص پيوستگي رسوب در شرايط خاك شخم خورده

عامل وزني شاخص پيوستگي رسوب جزء چالش‌برانگيز آن است و بايد براي شرايط گوناگون به‌درستي تبيين شود. اين پژوهش با هدف توسعه ي‌ عامل وزني مناسب براي محاسبه ي شاخص پيوستگي در خاك شخم خورده‌ي آيش با شبيه سازي و كاربرد نهر پايه‌دار آزمايشگاهي 5/8 مترمربع با شيب 12% روي سه نمونه‌ ي خاك ديم زار منطقه‌هاي كوهين، سرارود و گچساران انجام شد. دو بارش (R1 و R2) با فاصله‌ي چهار ساعت با شدت 111 ميلي‌متر بر ساعت در هر خاك شبيه سازي، و هدررفت خاك آن‌ها تعيين شد. پس از هر بارش مدل رقومي ارتفاع با اندازه ي نقطه‌ي (پيكسل) دو ميلي‌متر با عكس برداري تهيه، و از آن شاخص پيوستگي با عامل وزني ضريب زبري (RI) محاسبه شد. هدررفتِ خاكِ دو بارش به ترتيب در خاك گچساران 4796 و 3909 گرم، در كوهين، 3465 و 2464 گرم، و در سرارود 2679 و 2105 گرم به‌دست آمد. نتيجه نشان داد كه با افزايش هدررفت خاك، ميانگين IC برپايه‌ي RI كاهش مي يابد، كه نشان دهنده ي نامناسب بودن RI به تنهايي در جايگاه عامل وزني است. براي توسعه‌دادن عامل وزني جديد، ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك ها در تركيب با RI به‌كار برده‌شد. بهترين رابطه با هدررفت خاك با ضريب همبستگي 0/92 (P lt;0.01) در شاخص پيوستگي برپايه‌ي تركيب سه ويژگي ميانگين وزني قطر خاك‌دانه ، مقاومت فروروي، و RI ديده شد. نقشه هاي شاخص پيوستگي برپايه‌ي عامل وزني جديد نشان داد كه اين شاخص در R2 نسبت به R1 افزايش يافت. بررسي كارآيي عامل وزني توسعه يافته در پژوهش پيوستگي رسوب دامنه هاي شخم خورده در شناخت محل‌هاي بحراني در دامنه توصيه مي شود.