تعيين غلظت و ميزان آلودگي خاك‌هاي سطحي حوضه آبخيز باغان با استفاده از شاخص‌هاي آلودگي و زمين‌آمار

اطلاع و آگاهي از توزيع غلظت فلزات سنگين در اجزاي مختلف ذرات خاك به‌منظور ارزيابي خطر فلزات سنگين داراي اهميت است. اين مطالعه با هدف ارزيابي برخي شاخص‌هاي آلودگي و تغييرات مكاني در برآورد آنها در اجزاي مختلف ذرات خاك سطحي (2000 و 63 ميكرون) در حوضه آبخيز باغان در جنوب شرقي استان بوشهر با وسعتي حدود 929 كيلومتر مربع انجام گرفت. 120 نمونه مركب خاك سطحي از عمق0 تا 20 سانتي‌متر با استفاده از تكنيك ابر مكعب لاتين برداشته شدند. آلودگي خاك با استفاده از شاخص‌هاي ژئوشيميايي ضريب آلودگي (CF) و بار آلودگي (PLI) مورد ارزيابي قرار گرفتند. به‌منظور مدل‌سازي تغييرات مكاني CF و PLI از روش كريجينگ در محيط Arc GIS بهره گرفته شد. بر اساس ارزيابي‌هاي صورت گرفته، شاخص CF نشان داد كه ذرات در اندازه 2000 ميكرون نسبت به همه فلزات در شرايط آلودگي متوسط (3≤ CF 1) قرار دارند و با ريزتر شدن ذرات خاك (ذرات با قطر63 ميكرون) نسبت به فلز Cd وضعيت آلودگي قابل توجهي و نسبت به ساير فلزات آلودگي متوسط را نشان مي‌دهد. CFZn، CFCu و CFFe در كلاس اندازه ذرات 2000 ميكرون و CFPb در كلاس ريزتر با مدل كروي و ساير ضرايب آلودگي فلزات با مدل نمايي برازش داده شدند. بيشترين دامنه تأثير در 2000 و 63 ميكرون به‌ترتيب مربوط به CFCd و CFFe است. يافته هاي اين مطالعه مؤيد اين است كه منطقه مورد مطالعه نيازمند اقدامات اصلاحي نسبت به فلز كادميوم و پايش مداوم در محيط است.