ارزيابي پايش مكاني و زماني خشكسالي حوضه آبريز درياچه اروميه به‌كمك شاخص سنجش از دورETDI و شاخص زميني SPI

خشكسالي به‌دليل شروع آهسته و تأثير بلندمدت آن يكي از پيچيده‌ترين بلاياي طبيعي است ، امروزه استفاده از تكنيك سنجش از دور و تصاوير ماهواره‌اي به‌عنوان يك ابزار مفيد براي پايش خشكسالي كشاورزي مورد توجه قرار گرفته است. در تحقيق حاضر، هدف، ارزيابي پايش مكاني و زماني خشكسالي كشاورزي در حوضه آبريز درياچه اروميه با شاخص خشكسالي ETDI كه از روي تصاوير ماهواره نوا بر اساس تبخير و تعرق واقعي حاصل از الگوريتم SEBS، محاسبه و مقايسه آن با شاخص زميني SPI است. بدين منظور از 248 تصوير سنجندۀ AVHRR و ماهواره NOAA طي دورۀ آماري 2009-1998 و 17 ايستگاه هواشناسي با دوره آماري 30 ساله براي محاسبه شاخص‌ها استفاده شد. به‌منظور تعيين اراضي كشاورزي، تعداد شش هزار نقطه براي كاربري‌هاي مختلف برداشت و تبخير و تعرق واقعي آنها به‌كمك الگوريتم SEBS شد. نتايج نشان داد با شروع دوره خشكسالي در سال 1998 شاخص ETDI، خشكسالي را در ماه مي با مقدار 9/4 درصد در وضعيت خشكسالي ضعيف و 90/6 درصد در وضعيت نرمال نشان مي‌دهد. با گذشت زمان، در ماه جون شرايط با مقدار 95 درصد در وضعيت خشكسالي ضعيف و 5 درصد در وضعيت نرمال براي شهر تبريز متفاوت‌تر مي‌شود و در ماه ژوئيه كل حوضه آبريز، خشكسالي ضعيفي را تجربه مي‌كند. سپس در ماه آگوست 84 درصد حوضه در وضعيت نرمال و 16 درصد در شهر تبريز و اروميه خشكسالي ضعيف اعلام مي‌شود، همچنين مشخص شد شاخص خشكسالي ETDI به‌علت تركيب باندهاي مرئي و مادون قرمز و تركيب آن با داده‌هاي زميني، داراي مفهوم فيزيكي بوده و از قطعيت بالايي برخوردار است و خشكسالي را سريع‌تر و دقيق‌تر پيش‌بيني مي‌كند.