مديريت بحران ناشي از حريق در پالايشگاه‌ها با استفاده از فناوري پهپاد: مطالعه موردي پالايشگاه نفت لاوان

زمينه و هدف: به دليل ويژگي‌هاي طراحي، تاسيسات و وجود مواد نفتي به شكل خام يا محصولات پالايش شده از نفت خام، صنعت پالايش مستعد حوادث بزرگي مانند حريق و انفجار مي‎باشد كه خسارات و تلفات زيادي را درپي دارد. از طرفي با توجه به پيشرفت تكنولوژي‌هاي هوشمند و پهپادها (پرنده‌هاي هدايت پذير از دور) و استفاده گسترده از اين تكنولوژي‌ها در صنايع مختلف، بكارگيري اين فناوري‌هاي نوين در صنعت نفت و گاز نيز اجتناب‌ناپذير است. به اين منظور اين پژوهش با هدف مديريت بحران ناشي از حريق در پالايشگاه‌ها با استفاده از فناوري پهپاد مطالعه موردي در پالايشگاه نفت لاوان انجام شد. روش‌كار: نحوه جمع‌آوري داده‌ها در پژوهش حاضر كيفي و كتابخانه‌اي مي‌باشد. با تركيب كليد واژه‌هايي چون پالايشگاه، حريق و انفجار و پهپاد مطالب جمع‌آوري و با جزييات بيشتري مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت. جهت تكميل خلاهاي مطالعات و بررسي‌هاي كتابخانه‌اي از ابزار مصاحبه نيز استفاده شد. مصاحبه شامل ده سوال پيرامون عنوان پژوهش و از نظر ميزان سازمان يافتگي نيمه ساختار يافته بود. به دليل كيفي بودن نحوه جمع‌آوري داده‌ها افرادي انتخاب شدند كه مطلع و با تجربه در ارتباط با موضوع مورد بررسي باشند. مصاحبه با 15 نفر از كاركنان پالايشگاه مورد مطالعه انجام شد. در ادامه براي تجزيه و تحليل يافته‌ها از شيوه ابتدايي و اوليه مدل‌ قوت(Strength) ، ضعف (Weaknes)، فرصت (Opportunity)، تهديد  (Threat)(SWOT) براي شناخت تهديدها و فرصت‌هاي خارجي و نقاط قوت و ضعف داخلي مورد مطالعه استفاده شد. نتايج: يافته‌هاي پژوهش راهبردهاي قوت/ فرصت (SO)، قوت/تهديد (ST)، ضعف/قوت (WO)، ضعف/تهديد (WT) (شكل1) كه نتيجه تجزيه و تحليل تهديدها و فرصت‌هاي خارجي و نقاط قوت و ضعف داخلي مي‌باشد. نتيجه‌گيري: بكارگيري پهپاد‌‌ها با هدف پايش (پيدا كردن محل و منبع آتش‌سوزي)، شناسايي(تعيين مكان دقيق آتش و گستره آن)، مقابله و مهار (امداد و نجات، حفظ ايمني آتش نشانان، اطفا) در صنعت نفت كنوني ايران ملزم به تغيير در ظرفيت و سطوح تكنولوژي و استعدادهاي تجهيزاتي و نيروي انساني آن بوده و ايجاد اين تغييرات نيازمند حمايت‌هاي مديران و كاركنان اين صنعت در جهت استفاده از فناوري نوين پهپاد و عملياتي شدن موضوع مي‌باشد.