سميت كبدي عصاره آبي ريزوم گياه ‎‌خولنجان (Alpinia officinarum) در موش‌هاي صحرايي نر نژاد ويستار

زمينه و هدف: كبد اصلي‌ترين ارگان دخيل در متابوليزاسيون انواع داروها و سموم است. يكي از عوارض محتمل در مصرف بي‌رويه گياهان دارويي بروز آسيب كبدي است. گياه خولنجان (Alpinia officinarum) داراي خواص بيولوژيك مختلفي از جمله اثرات آنتي هايپرليپيدميك، ضدالتهاب، ضد ويروس، ضد باكتري، ضد سرطان و آنتي اكسيدان است. اين مطالعه به منظور تعيين سميت كبدي عصاره آبي ريزوم گياه ‎‏خولنجان در موش‌هاي صحرايي نر انجام شد. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي 35 سر موش صحرايي نر نژاد ويستار به صورت تصادفي در 5 گروه 7 تايي شامل گروه كنترل و چهار گروه تجربي تقسيم شدند. عصاره آبي ريزوم گياه ‎‏خولنجان در دوزهاي 100، 200، 400 و 800 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن روزانه به مدت 4 هفته گاواژ شد. پس از 28 روز نمونه‌هاي بافت كبد با ضخامت 5 ميكرون تهيه و به روش رنگ‌آميزي H E بررسي شدند. آنزيم‌هاي كبدي آسپارتات آمينوترانسفراز (AST)، آلانين ترانسفراز (ALT) و آلكالين فسفاتاز (ALP) با كيت شركت پارس آزمون ارزيابي شدند. يافته‌ها: سطح آنزيم‌هاي كبدي AST، ALT و ALP در همه گروه‌هاي تجربي نسبت به گروه كنترل افزايش آماري معني‌داري يافت (P 0.05). آسيب‌هاي بافتي در گروه‌هاي دريافت كننده عصاره آبي ريزوم گياه ‎‏خولنجان مشاهده شد و بيشترين آسيب كبدي شامل دژنره شدن گسترده هپاتوسيت‌ها و نكروز هپاتوسيت‌هاي كبدي در گروه‌هاي دريافت كننده دوزهاي 400 و 800 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن مشاهده شد. نتيجه‌گيري: مصرف عصاره آبي ريزوم گياه ‎‏خولنجان با دوز بيش از 100 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن مي‌تواند سبب آسيب كبدي شود و در دوز ‌800 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن مرگ‌آور است.