تأثير بازي‌درماني آدلرين بر حافظه فعال دانش‌آموزان دختر 7 تا 12 سال با اختلال هوش خفيف

اهداف ناتواني هوشي يكي از اختلالات رشدي عصبي رايج است كه نقص درزمينه حافظه‌ فعال، در كودكان مبتلا به اين اختلال وجود دارد. يكي از شيوه‌هاي مؤثر در‌زمينه يادگيري، استفاده از بازي و به‌كارگيري تكنيك‌هاي بازي‌درماني است. در اين شيوه به كودكان فرصتي براي تمرين رفتارهاي مفيد اجتماعي و تجارب افكار و احساسات جديد در محيطي امن و همراه با روابطي حمايت‌گونه داده مي‌شود. اين مطالعه با هدف بررسي اثربخشي بازي‌درماني به شيوه آدلرين بر حافظه فعال دانش‌آموزان دختر 7 تا 12 سال با اختلال هوش خفيف انجام شد. روش بررسي در اين مطالعه كارآزمايي باليني، از 60 دانش‌آموز دختر 7 تا 12 سال با تشخيص اختلال هوش خفيف در مدرسه استثنائي فاطمه زهرا در شهر قم، 28 دانش‌آموز كه داراي معيارهاي ورود به مطالعه بودند، با تخصيص تصادفي به‌صورت 1:1 به دو گروه آزمايش و كنترل تقسيم شدند. گروه آزمايش، پروتكل آدلرين‌تراپي را به مدت 10 هفته و هفته‌اي 3 جلسه 45دقيقه‌اي (30 جلسه)، دريافت كردند. حافظه فعال هر دو گروه در 3 مرحله پيش‌آزمون، پس‌آزمون و يك ماه بعد (بدون دريافت مداخله به‌منظور پيگيري)، به‌وسيله نسخه چهارم مقياس هوش وكسلر كودكان سنجيده شد. تحليل داده‌ها با آزمون‌هاي شايپرو ويلك، فريدمن، من‌ويتني، بونفروني و معادلات برآورد تعميم‌يافته و به‌وسيله نرم‌افزار SPSS نسخه 22 انجام شد. سطح معني‌داري نيز 05/ 0 در نظر گرفته شد. يافته‌ها بيشترين فراواني در هر گروه (آزمايش و كنترل) مربوط به سن 7 سال (پايه اول) با فراواني 6 نفر (43 درصد) و كمترين فراواني مربوط به سن 9 سال (پايه سوم) با فراواني 2 نفر (14 درصد) بود. ميانگين و انحراف‌معيار خرده‌آزمون حافظه فعال در گروه آزمايش، از 3/66±6/28 در پيش‌آزمون به 4/86±10/00 در پس‌آزمون و 5/25±12/64 در پيگيري افزايش يافت، درحالي‌كه در گروه كنترل اين تغييرات از 3/19±5/92 در پيش‌آزمون به 3/17±5/64 و 3/41±5/85در پس‌آزمون و پيگيري تغيير پيدا كرد. در گروه آزمايش ميانگين حافظه فعال در تمام مراحل اندازه‌گيري تفاوت معني‌داري داشت (p 0/05). در مرحله قبل از مداخله، ميانگين حافظه فعال در گروه آزمايش و كنترل تفاوت معني‌داري نداشت (p 0/05). در مرحله بعد از مداخله به‌دليل اينكه مقدار احتمال خيلي نزديك 05/ 0 بود، مي‌توانيم از آن چشم‌پوشي كنيم و معني‌دار در نظر بگيريم. در مرحله پيگيري، ميانگين حافظه فعال در گروه آزمايش و كنترل تفاوت معني‌داري داشت (p 0/05). نتيجه‌گيري به نظر مي‌رسد بازي‌درماني كودك‌محور به شيوه آدلرين بر حافظه فعال دانش‌آموزان با اختلال هوش خفيف تأثير ماندگاري داشته باشد. بنابراين در برنامه ريزي‌هاي آموزشي براي اين دانش‌آموزان مي‌توان از بازي‌درماني آدلرين جهت تقويت حافظه فعال استفاده كرد.