نظريۀ هنجاري؛ نظريه‌اي براي دوران گذار

از پرسش‌هاي كليدي عصر حاضر اين است كه چگونه بايد در فضاي ديني با محصولات علم مدرن مواجه شويم. براي پاسخ به پرسش فوق رويكردهايي در ميان انديشمندان مسلمان مطرح است؛ از پذيرش بي‌چون و چراي اين محصولات به‌عنوان دستاوردهاي تلاش بشر تا انكار تام اين دستاوردها به‌منزلۀ دو نگاه كاملاً متقابل و درنهايت نظريه‌هاي مياني مانند تفكيك بين علوم انساني و طبيعي و تلاش براي ديني‌كردن علوم انساني به‌دليل مباني الحادي آن و استفاده از محصولات علوم طبيعي به‌عنوان دستاوردهاي مفيد تجربۀ بشري. در اين ميان براساس نظريۀ هنجاري، ضمن استفاده از دستاوردهاي علوم تجربي به‌عنوان پيشرفت‌هاي علمي، لازم است هنجارهاي ديني به‌منزلۀ اخلاق علمي و پيوست فرهنگي به آن‌ها ضميمه شود تا از آسيب آن‌ها بكاهد. در اين مقاله ضمن تبيين، بررسي و نقد ديدگاه‌هاي فوق، نقاط قوت و ضعف نظريۀ هنجاري بررسي شده و اين نظريه به‌منزلۀ نظريه‌اي كاربردي تنها براي دوران گذر از مدرنيته تا رسيدن به تمدن ديني مطرح شده است.