بررسي ديدگاه تمايز مقام گردآوري از داوري در تأثير ارزش‎ها بر علوم انساني اسلامي با نظر به ديدگاه اجتهادي‌ـ‌تجربي

توليد علم ديني از مباحثي است كه اخيراً در مجامع علمي دنيا مورد توجه قرار گرفته است. در اين ميان، علي‌رغم مخالفت‌هايي درخصوص امكان ايجاد علم ديني، برخي انديشمندان مسلمان نيز درپي توليد علوم انساني اسلامي هستند. اين در حالي است كه توليد علوم انساني اسلامي با چالش‌هايي مواجه است. اگرچه از ظهور ديدگاه پوزيتيويسم منطقي و افول سيطرۀ آن بر علم مدت‌ها گذشته است، انحصارگرايي در روش تجربي همچنان در عرصۀ علم شايع است. انحصار روش تجربي در علم، تأكيد بر «اصل عينيت‌گرايي» و «تمايز گردآوري از داوري» را درپي داشته است. علي‌رغم مبتني‌بودن «اصل عينيت» بر «انحصار روش تجربي» و «غيرواقعي دانستن ارزش‌ها»، برخي نويسندگان مسلمان سعي كرده‌اند بين اين اصل و «پارادايم علوم انساني اسلامي» جمع كنند. برخي نيز ضمن اشاره به تفكيك مقام گردآوري از داوري، كه در بستر پوزيتيويستي ارائه شده است، فقط تأثير ارزش‌ها را در يكي از دو مقام جايز دانسته‌اند. در اين مقاله ديدگاه ذكرشده با روش توصيفي‌ـ‌تحليلي بررسي شده و سعي شده است تعارض اين ديدگاه با مباني «پارادايم علوم انساني اسلامي» نشان داده شود.