بررسي اثر محدوديت غذايي و مصرف روغن ماهي بر ريخت شناسي روده كوچك و تغييرات سلول هاي كبدي در جوجه هاي گوشتي

مقدمه و هدف: افزايش سرعت رشد جوجه هاي گوشتي برخي عوارض از جمله بيماري هاي متابوليكي نظير آسيت و عارضه مرگ ناگهاني را در پي دارد و يكي از راهكارهاي پيشنهادي براي كاهش اين عوارض كاهش سرعت رشد پرنده ها از طريق محدوديت غذايي است. از طرف ديگر منابع چربي غني از اسيدهاي چرب امگا 3 نيز اثر شناخته شده اي در  بهبود سلامتي دارند. آزمايش حاضر به منظور بررسي اثرات متقابل محدوديت غذايي و استفاده از روغن ماهي در جوجه هاي گوشتي با محوريت مطالعه اثرات بافتي بر روده كوچك و كبد طراحي گرديد.مواد و روش ها : تعداد 675 قطعه جوجه گوشتي نر يك روزه از سويه راس 308 در قالب يك آزمايش فاكتوريل  3 × 3 و طرح كاملاً تصادفي با 9 تيمار، 5 تكرار و 15 قطعه جوجه مورد استفاده قرار گرفتند. فاكتورهاي مورد بررسي عبارت بودند از محدوديت غذايي در سه سطح صفر، 6 يا 12 ساعت گرسنگي طي هفته اول دوره رشد و جايگزيني كل روغن جيره با روغن ماهي در سطوح  صفر، 12 يا 18 روز آخر پرورش در دوره پاياني. يافته ها: محدوديت غذايي 12 ساعته طي هفته اول دوره رشد باعث كاهش مصرف خوراك و افزايش وزن روزانه شد و ضريب تبديل غذايي در اثر مصرف روغن ماهي كاهش يافت. محدوديت غذايي باعث كاهش قطر هپاتوسيت ها و حجم هسته هپاتوسيت ها و افزايش حجم سيتوپلاسم هپاتوسيت ها و حجم سينوزوئيدهاي كبدي شد. مصرف روغن ماهي باعث كاهش معني دار قطر هپاتوسيت، حجم سيتوپلاسسم و حجم سينوزوئيدهاي هپاتوسيت ها و نيز افزايشي وابسته به دز در حجم هسته هپاتوسيت ها شد. در دودنوم و ژژنوم محدوديت غذايي باعث كاهش ارتفاع ويلي شد. نسبت عمق كريپت به ارتفاع ويلي نيز در دودنوم در اثر 12 ساعت محدوديت غذايي افزايش يافت. مصرف روغن ماهي به مدت 18 روز در انتهاي دوره پرورش باعث افزايش معني دار طول پرز در دودنوم شد اما در ژژنوم اثري عكس مشاهده گرديد.نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان دادند كه 6 ساعت محدوديت غذايي طي هفته اول دوره رشد، اثري منفي بر صفات توليدي جوجه هاي گوشتي ايجاد نمي نمايد و از طرف ديگر تغييرات قابل توجه بافتي مشاهده شده در كبد و بافت روده گواه مؤثر بودن برنامه هاي محدوديت غذايي و نيز مصرف روغن ماهي بر متابوليسم جوجه هاي گوشتي است.