پاسخ جمعيت ميكروبي ريزوسفر ژنوتيپ‌هاي حساس و مقاوم به خشكي گونه‌هاي چمني علف باغ، علف پشمكي و فسكيوي بلند به تنش آبي

ترشحات و ويژگي‌هاي مورفولوژيك ريشه نقش مهمي در پاسخ گياه به تنش خشكي ايفا مي‌كنند اما در مورد نتايج كاربردي اين تغييرات بر جمعيت ميكروبي ريزوسفر پژوهش‌هاي كمي انجام شده است. در اين بررسي فرض شده است كه در پاسخ به تنش خشكي، تغييرات در ترشحات ريشه، استراتژي رشد و سيستم ريشه‌اي ژنوتيپ‌هاي حساس و مقاوم به خشكي گونه‌هاي علفي مي‌تواند متفاوت باشد و بنابراين تنش خشكي آثار متفاوتي بر جمعيت ميكروبي ريزوسفر اين گياهان به دنبال خواهد داشت. در اين پژوهش فعاليت ميكروبي خاك ريزوسفري ژنوتـيپ‌هاي حساس و مقاوم سه گونه چمني علف باغ، علف پشمكي و فسكيوي بلند در شرايط طبيعي و تنش خشكي پس از گذشت 4 سال در مزرعه بررسي شد. زيست‌توده ميكروبي ريزوسفر در ژنوتيپ‌هاي مختلف واكنش‌هاي متفاوتي به تنش آبي نشان دادند. ميزان كربن زيست‌توده ميكروبي خاك ريزوسفري هر دو گروه ژنوتيپ‌هاي حساس و مقاوم گونه علف پشمكي، در شرايط تنش خشكي افزايش يافت، اما در مورد گونه علف باغ روندي برعكس مشاهده شد، به‌طوري‌كه در هر دو نوع ژنوتيپ، تنش آبي موجب كاهش كربن زيست‌توده ميكروبي شده است. در مورد گونه فسكيوي بلند نيز در تيمار تنش خشكي كربن زيست‌توده ميكروبي خاك ريزوسفري در ژنوتيپ‌هاي حساس افزايش و در ژنوتيپ‌هاي مقاوم كاهش يافت. نتايج پژوهش حاضر نشان مي‌دهد ژنوتيپ‌هاي حساس و مقاوم به خشكي علف پشمكي پاسخ مشابه به تنش آبي نشان دادند كه تأييد‌كننده استراتژي‌هاي تكاملي علف پشمكي در شرايط تنش آبي براي افزايش جمعيت ميكروبي ريزوسفر است و مي‌تواند بهبود وضعيت تغذيه‌اي اين علف را به دنبال داشته باشد. بررسي مجموع ژنوتيپ‌هاي مقاوم و حساس به خشكي نشان داد كه كربن زيست‌توده ميكروبي خاك ريزوسفري در كليه خاك‌هاي كشت شده بيش‌تر از خاك شاهد (بدون گياه) بود. همچنين، در شرايط تنش آبي، كربن زيست‌توده ميكروبي خاك ريزوسفري گونه‌هاي حساس و مقاوم به خشكي تقريباً مشابه بوده اما در شرايط بدون تنش، كربن زيست‌توده ميكروبي ريزوسفر ژنوتيپ‌هاي مقاوم به خشكي بيش‌تر بود.