روندپژوهي پيشرفت‌هاي علوم شناختي در جهان و مقايسه‌ي وضعيت كشورهاي اسلامي منتخب غرب آسيا

علوم‌شناختي به‌عنوان يكي از چهار ركن اصلي علوم همگرا به‌طور شتابناكي در حال رشد و گسترش است و سياست‌گذاري و هدايت راهبردي اين رشته نيازمند يك ديد و اشراف كل‌نگر و كلان نسبت به وضعيت ايران در اين حوزه‌ي علمي است. بر اين اساس مطالعه‌ي روند پيشرفت‌ كشورهاي اسلامي منتخب غرب آسيا و آمريكا مي‌تواند ديد و اشراف كل‌نگرانه‌اي نسبت به وضعيت موجود و پيشِ‌روي كشورهاي اسلامي و به‌خصوص ايران در اختيار قراردهد. براي اين منظور روند توليدات علوم‌شناختي در چهار كشور اسلامي منتخب، آمريكا و رژيم صهيونيستي مورد بررسي قرار گرفت. اين پژوهش از حيث روش‌شناسي يك پژوهش آميخته­ي درهم­تنيده­ي تك فازي است كه از داده‌ها و روش‌هاي كيفي و كمّي به‌صورت همزمان و موازي استفاده مي‌كند. در اين پژوهش از روش‌ها و فنون روند‌پژوهي مشتمل بر فنون وب‌كاوي، علم‌سنجي و گوگل‌ترندز استفاده شد. داده‌هاي وب‌كاوي از شبكه‌ي متخصصين حرفه‌اي لينكداين استخراج شد و داده‌هاي علم‌سنجي از 1000 مقاله‌ي علوم‌شناختي منتشر شده در پايگاه ساينس‌دايركت به‌دست آمد. نتايج پژوهش به‌صورت تفسيري، توصيفي و همچنين كمّي ارائه شده‌است كه حاكي از شكاف علمي زياد بين كشورهاي اسلامي و كشورهاي پيشرو در زمينه‌ي علوم‌شناختي است. همچنين مقايسه‌ي نتايج حاصل از وب‌كاوي و نتايج حاصل از گوگل‌ترندز حاكي از تمركز كشور‌هاي اسلامي بر حوزه‌ي روانشناسي‌ شناختي و علوم رفتاري است و بالعكس توليدات پژوهشي علوم شناختي در هوش مصنوعي و روباتيك در كشورهاي اسلامي در سطح پاييني قرار دارد كه نيازمند سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي راهبردي در اين ابعاد است.