شناسايي و تعيين محتوي هيدروكربن هاي آروماتيك چند حلقه اي در خاك سطحي نورالدين آباد شهرستان گرمسار

زمينه و هدف: هيدروكربن هاي آروماتيك چند حلقه اي (PAHs) آلاينده هاي فراگير با قابليت ناهنجاري زايي، جهش زايي و سرطانزايي هستند كه وجود آنها در محيط و يا قرار گرفتن در معرض آنها ميتواند خطرات بالقوه اي را براي محيط زيست و سلامت انسان به دنبال داشته باشد. بنابراين، اين مطالعه با هدف شناسايي و تعيين مقادير تركيبات PAHs در نمونه هاي خاك سطحي محل دفع پسماندهاي حاصل از فعاليت واحدهاي تصفيه روغن (نورالدينآباد شهرستان گرمسار) در سال 1400 انجام شد. روش بررسي: در اين پژوهش، نمونه هاي خاك سطحي از 8 ايستگاه منتخب در محدوده مورد مطالعه جمع آوري شد. پس از استخراج آناليت ها به روش سوكسله، از روش كروماتوگرافي گازي آشكار ساز يونش شعله اي (GC-FID) براي شناسايي و تعيين محتواي تركيبات PAHs در نمونه ها استفاده شد. پردازش آماري داده ها نيز با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه غلظت تركيبات نفتالن (Nap)، اسنافتن (Ace)، بنزو (ب) فلوئورانتين (BbF)، دي بنزو (آاچ) آنتراسن (DBA)، بنزو (جياچ آي) پيريلين (BP) و ايندنوپيرن (Ind) كمتر از حد كمي شدن روش اندازهگيري mg/kg 0/01 است. مجموع غلظت 16 تركيب PAHs در خاك ايستگاههاي مورد مطالعه از mg/kg 56/55 تا mg/kg 92/06 متغير بود. نتيجه گيري: مقايسه ميانگين محتوي همه تركيبات PAHs شناسايي شده در نمونه ها با بيشينه رواداري (MAC) استاندارد هاي كيفيت منابع خاك سازمان حفاظت محيط زيست ايران نشان داد كه مقادير تركيبات اسنافتيلن (Acy)، فلورن (Flu)، فنانترن (Phen)، آنتراسن (Ant)، فلوئورانتين (Flt)، پيرن (Pyr)، كريزين (Chr)، بنزو(آ)آنتراسن (BaA)، بنزو (كا) فلوئورانتين (BkF) و بنزو (آ) پيرن (BaP) بيشتر از حد مجاز بوده است. همچنين، مقايسه ميانگين محتوي همه تركيبات PAHs شناسايي شده در نمونه ها با بيشينه رواداري وزارت بهداشت، رفاه و ورزش هلند نشان داد كه مقادير تركيبات Acy، Flu، Phen، Ant، Pyr، Chr، BaA، BkF و BaP بيشتر از بيشينه رواداري بوده است. بنابراين با توجه به تجاوز ميانگين غلظت تعدادي از تركيبات شناسايي شده از حد مجاز، به منظور حفظ سلامت محيط و انسان به اعمال اقدامات اصلاحي و پاكسازي خاك براساس استانداردهاي پاكسازي آلودگي خاك سازمان حفاظت محيط زيست ايران توصيه ميشود.