تحليل دست كاري سود با تأكيد بر نقش مديران غيرموظف و مديريت ريسك سقوط قيمت سهام با استفاده از قانون بنفورد در بازار سهام ايران

Analying Profit Manipulation with Emphasis on the Role of Non-Executive Managers and Risk Management of Stock Price Falls Following Benford’s Law in the Iranian Stock Market

با وجود زيادشدن ميزان آگاهي‌ها و دانش عمومي بهره‌گيران از صورت‌هاي مالي، مسئله اصلي در تصميم‌گيري درخصوص سرمايه‌گذاري، اتكاي زياد بر اعداد گزارشات حسابداري (به‌خصوص سود حسابداري به‌عنوان يكي از معيارهاي اصلي ارزيابي عملكرد) مي‌باشد كه مي‌تواند براي مديران انگيزه‌هاي شديد دست‌كاري در صورت‌هاي مالي را به نفع خود به‌وجود آورد. در اين تحقيق تلاش مي‌شود تا ميزان دست‌كاري سود با درنظرگرفتن نقش مديران غيرموظف و ريسك سقوط قيمت سهام با استفاده از قانون بنفورد و اطلاعات مالي 1248 سال - شركت طي سال‌هاي 1390 تا 1397 از شركت‌هاي پذيرفته‌شده بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسي قرار گيرد. نتايج بررسي‌هاي انجام‌شده نشان داد كه ارقام سود (زيان) شركت‌هاي با ريسك سقوط قيمت سهام از قانون بنفورد تبعيت نمي‌كنند. اين در حالي است كه ارقام سود (زيان) شركت‌هاي بدون ريسك سقوط قيمت سهام از اين قانون تبعيت مي‌كنند. همچنين نتايج نشان داد كه در شركت‌هاي با ريسك سقوط قيمت سهام، اختلاف با قانون بنفورد در مواردي كه نسبت بيشتر مديران غيرموظف حضور داشتند، كم‌تر بود.

Despite the increase in the level of awareness and general knowledge of the beneficiaries of financial affairs, the main issue in investing decisions is the high reliance on accounting report numbers (especially accounting profit as one of the main performance appraisal criteria) that creates many motivations for managers to manipulate (manage) these numbers in their favor. This study is an attempt to examine the extent of profit manipulation by considering the role of non-executive managers and the risk of stock price falls using Benford’s law and financial information of 1248 years of the listed companies during the years 2013-2020 in Tehran Stock Exchange. The results showed that the profit (loss) rate of the companies at risk of falling stock prices do not comply with Benford's law. However, the profit (loss) rate of companies without the risk of falling stock prices follow this law. The results also indicated that in companies with the risk of falling stock prices, differences with Benford's law were lower in cases where the present proportion of non-executive managers was higher.