شيمي‌ كاني ها، دما- فشارسنجي، زمين شيمي و جايگاه زمين‌ ساختي گدازه هاي آندزيتي ترشيري منطقه شورستان (غرب سربيشه)، خراسان جنوبي

در منطقه شورستان در 14 كيلومتري غرب شهرستان سربيشه در استان خراسان جنوبي، سنگ هاي آتشفشاني با تركيب پيروكسن آندزيت متعلق به ائوسن- اليگوسن برون‌زد دارند. كاني هاي سازنده اين سنگ ها شامل پلاژيوكلاز و پيروكسن هستند. گستره تركيبي پلاژيوكلازها بينAb32 ، An68 تا Ab58، An42 تغيير كرده و از نوع آندزين تا لابرادوريت هستند. كلينوپيروكسن و ارتوپيروكسن به ترتيب داراي تركيب اوژيت متمايل به ديوپسيد و انستاتيت هستند. دماي تشكيل كلينوپيروكسن ها و ارتوپيروكسن هاي مورد بررسي، به ترتيب حدود 1175 و 1200 درجه سانتي گراد و فشار در زمان تبلور آنها (هر دو نوع) 2 تا 5 كيلوبار تعيين‌شد. داده هاي زمين‌شيميايي سنگ كل نشان مي دهد كه گدازه هاي آندزيتي شورستان داراي ماهيت كالك آلكالن پتاسيم بالا بوده و ميزان Mg# در آنها از 40.97 تا 60.97 متغير است كه بيانگر نقش اجزاي گوشته در تشكيل آنهاست. اين سنگ ها نشانه هاي تفريق شامل نسبت LREE/HREE (N(La/Yb)) بين 9.95 تا 12.42،LREE/MREE (N(La/Sm)) بين 3.53 تا 6.55 و نسبتMREE/HREE (N(Sm/Yb)) بين 1.89 تا 2.99 را نشان مي دهند. نسبت هاي بالاي Zr/Nb (9.22 تا 81.10)،Th/Nb (0.1 تا 68.79)، Th/Ta (7 تا 24.29) وNb/Ta (9.15 تا 69.66) همراه الگوي عناصرLIL ، احتمال درجات مختلف آلودگي- هضم پوسته اي ماگما در هنگام صعود به سطح زمين را تقويت مي كند. سنگ هاي بررسي‌ شده داراي نسبت هاي پايين Ce/Y(2.3 تا 44.48)، N(Tb/Yb) (1.1 تا 17.39)، Sm/Yb (1.2 تا 92.78) و الگوي نسبتاً تختMREE-HREE هستند كه ذوب گوشته ليتوسفري زيرقاره اي در قلمرو پايداري اسپينل و در عمق كمتر از 75 كيلومتر را تأييد مي‌كند.