بررسي تطبيقي مراتب قيامت ازديدگاه سيدحيدرآملي و ميرسيدعلي همداني

معاد و قيامت از موضوعات اساسي ومهم مورد توجه عرفاي اسلامي است؛ در ادوار مختلف، عارفان محقق هريك به نحوي درباب حقيقت، انواع، مراتب، وچيستي آن سخن گفته اند. بر اين اساس اين پژوهش كه به روش اسنادي صورت گرفته است به بررسي تطبيقي مراتب قيامت از منظر سي حيدر آملي و ميرسيدعلي همداني دو عارف بزرگ شيعي- قرن هشتم ه. ق- پرداخته است و به اين نتيجه رسيده است كه سيدحيدر برمبناي معرفت‌شناسي تثليثي و مباني هستي شناسي و انسان شناختي عرفاني، از دو منظر مراتب قيامت را مورد توجه، تحليل وبررسي قرارداده و دو گونه تقسيم كرده و براي هر قسم، دوازده مرتبه ترسيم نموده است. ميرسيدعلي نيز در ابتدا بر مبناي معرفت شناسي مربعي اسرار نقطه و عدد چهار، چهارمرتبه قيامت را ترسيم وتبيين مي كند سپس بر مبناي معرفت شناسي تثليثي واطوار باطني انسان سه قسم قيامت راتقسيم، تحليل و بررسي مي نمايد. سيدحيدر آملي به عنوان يك نظريه پرداز بزرگ عرفان شيعي در تحليل مراتب قيامت، رويكرد نظري ايشان بر رويكرد عملي و سلوكي،  غلبه مشهود دارد ولي رويكرد ميرسيدعلي همداني با توجه به پير و مرشد بودن،  بيشتر جنبه سلوكي، تربيتي و كاربردي دارد.