تأثير بيوچار غني شده با باكتري‌هاي حل كننده فسفات بر توزيع شكل‌هاي فسفر در يك خاك‌ شور و غير شور حوضه درياچه اروميه

به منظور مطالعه تأثير بيوچار غني شده و باكتري هاي حل كننده فسفات بر جزءبندي فسفر خاك، يك آزمايش انكوباسيون فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 6 تيمار شامل ( باكتري هاي حل كننده فسفات (PSB)، بيوچار معمولي سيب-انگور (BC)، مخلوط بيوچار معمولي سيب - انگور و باكتري هاي حل كننده فسفات (BC-PSB)، بيوچارغني شده با خاك فسفات و باكتري هاي حل كننده فسفات (BC-RP-PSB)، سوپرفسفات تريپل (TSP) و شاهد(Cont)) و 2 نوع خاك با EC هاي مختلف (2 و 15 dS m^-1)، در خاك هاي حوضه درياچه اروميه اجرا گرديد. فسفر اولسن، pH و اجزاء فسفر معدني در زمان هاي 7، 30 و 60 روز انكوباسيون اندازه گيري و از لحاظ آماري آناليز گرديد. بر اساس نتايج، تيمارهاي BC-PSB-RP و BC-PSB به طور متوسط pH نمونه خاك هاي S1 و S2 را بترتيب 0.1 و 0.4 واحد كاهش دادند. در اثر اعمال بيوچار غني شده با باكتري هاي حل كننده فسفات (BC-RP-PSB) مقدار فسفر اولسن خاك S1 و S2 به ترتيب از 6 و 7 ميلي گرم در كيلوگرم به 35.3 و 41.7 ميلي گرم در كيلو گرم خاك (P 0.01) افزايش يافت. تيمارهاي ميكروبي (PSB، BC-PSB و BC-RP-PSB) توزيع و مقدار اشكال فسفر معدني خاك ها را بطور معني دار تحت تأثير قرار دادند. بطوريكه تيمار BC-PSB-RP مقدار دي كلسيم فسفات خاك S1 را  10 برابر و خاك S2 را 5.2 برابر افزايش داد. در مقابل مقادير اكتاكلسيم فسفات، فسفات هاي آلومينيوم و آپاتيت را بطور معني دار كاهش دادند. با توجه به نتايج همبستگي، فسفر اولسن با دي كلسيم فسفات، آپاتيت و فسفر پيوندشده با آهن همبستگي معني دار داشت احتمالا در عصاره گيري فسفر اولسن، فـسفر از اين اجزاء معدني آزاد مي شود. نتايج اين تحقيق نشان داد استفاده از بيوچار غني شده با باكتري هاي حل كننده فسفات باعث ابقاء فسفر در طول دوره انكوباسيون در فاز لبايل و قابل جذب براي گياه گرديد و تاثير بهتري در افزايش فراهمي فسفر در شرايط شور داشت.