تأثير خاكورزي و گلخرابي بر برخي ويژگي‌هاي فيزيكي خاك و عملكرد برنج در اراضي شاليزاري (مطالعه موردي: شهرستان قائمشهر)

خاكورزي و گلخرابي از عمليات مهم كشت غرقابي برنج مي باشند. گلخرابي روشي مهم و معمول در آماده‌سازي بستر براي كشت نشاي برنج در اراضي شاليزاري به شمار مي‏آيد كه با روتيواتور صورت مي گيرد. به منظور بررسي تغييرات پارامترهاي فيزيكي و هيدروليكي خاك آزمايشي بصورت كرت خرد شده و بر پايه طرح بلوك‏هاي كامل تصادفي در سه تكرار در شهرستان قائمشهر انجام گرفت. در اين پژوهش، شاليزار تحت دو تيمار اصلي، T1 (بدون خاكورزي) و T2 (با خاكورزي) و چهار تيمار فرعي عبور روتيواتور،  P1(يك بار)، P2 (دو بار)، P3 (سه بار) و P4 (چهار بار) قرار گرفت. سطوح مختلف گلخرابي روي زمين شاليزاري با بافت لوم اعمال و پارامترهاي نفوذپذيري و هدايت هيدروليكي، درصد رطوبت وزني و جرم مخصوص ظاهري خشك خاك آن اندازه‏گيري شد. همچنين در پايان فصل كشت وزن هزاردانه برنج براي هر تيمار محاسبه شد. نتايج نشان داد كه در هر دو پارامتر نفوذپذيري و هدايت هيدروليكي تيمار‏هاي اصلي T2 داراي كمترين مقدار نفوذ و هدايت هيدروليكي بود. همين‏طور در هر دو پارامتر با افزايش شدت گلخرابي، ميزان نفوذ و هدايت هيدروليكي به‌طور معني‏داري كاهش يافت. با اعمال خاكورزي و افزايش شدت گلخرابي روند نزولي در جرم مخصوص ظاهري و افزايش محتواي آب خاك مشاهده شد. به‌طوري كه، تيمار خاكورزي با گلخرابي زياد حداكثر درصد رطوبت وزني را داشت (28.67 %). روش‏هاي مختلف خاك‏ورزي تأثيري روي وزن هزار دانه برنج نشان نداند. در مقابل تيمارهاي مختلف گلخرابي تأثير بسزايي روي وزن هزار دانه برنج داشته و در تيمار گلخرابي زياد بيشترين وزن هزار دانه برنج (28.38 گرم) مشاهده شد كه نشان دهنده تأثير مثبت سطوح بالاي گلخرابي روي اين پارامتر مي‌باشد.  در نهايت مي توان چنين نتيجه گرفت كه اعمال خاكورزي و گلخرابي سبب كاهش اتلاف آب و درنتيجه افزايش بهره وري آب در كشت برنج مي‌شود.