نقش فناوري‌هاي واقعيت ديجيتال در كتابخانه‌ها: مروري نظام‌يافته

مقدمه: كتابخانه‌هاي نسل چهارم ديگر نمي‌توانند به امكانات نرم‌افزارهاي وب اكتفا كنند و بايد از فناوري‌هايي از جمله واقعيت‌هاي ديجيتالي براي بالا بردن ميزان خدمات‌رساني و جذب مخاطب استفاده نمايند. لذا هدف از مطالعه حاضر، شناسايي نقش و تأثيرات اين فناوري‌ها در كتابخانه‌ها با استفاده از مروري نظام‌يافته است. روش ها: مطالعه حاضر از نوع مروري نظام‌يافته بود كه با استفاده از كليدواژه‌هاي مرتبط در پايگاه‌هاي داده پابمد، وب آو ساينس، اسكوپوس و موتور جستجوي گوگل اسكالر از ابتدا تا سال 2020 جستجو شد. مطالعات مرتبط پس از حذف موارد تكراري و براساس معيار ورود و خروج انتخاب شد. يافته ها: از مجموع 4614 مقاله، 52 مطالعه مرتبط بررسي شد. يافته‌ها نشان داد كه در انواع كتابخانه‌ها، استفاده از فناوري‌هاي واقعيت ديجيتال مي‌تواند در ارائه و دريافت خدمات نوين، تقويت فرآيند آموزش كاربران، هدايت و تقويت سواد اطلاعاتي آن‌ها، بهبود حرفه‌اي فعاليت كتابداران، صرفه‌جويي اقتصادي، مديريت و غني‌سازي منابع كتابخانه و اشتراك دانش در شبكه‌هاي پژوهشي كمك شاياني نمايد. نتيجه‌گيري: كتابخانه‌هاي نوين اگرچه با چالش‌هايي چون فقدان بودجه براي فراهم كردن زيرساخت‌هاي ارتباطي، عدم درك و مشاركت گروهي كتابداران، لزوم تربيت نيروي ماهر براي ارائه خدمات همراه است؛ اما به‌واسطه اشتراك دانش در شبكه پژوهشي، تقويت آموزش، افزايش سواد اطلاعاتي كاربران، مديريت منابع مؤثر مي‌تواند تصويري جذاب از ارائه خدمات و نحوه دسترسي به منابع اطلاعاتي ارائه دهد.