سيري در شخصيت‌پردازي و مؤلفه هاي مادري اسطوره در قهرمان زن (با تكيه بر داستانهاي سووشون و جاي خالي سلوچ)

زمينه و هدف: شخصيت‌پردازي مهمترين ركن در ادبيات داستاني امروز است، بطوريكه ديگر اركان و عناصر مانند حقيقت مانندي، صحنه، فضا، رنگ، و گفتگو تحت تأثير ساخت و پرداخت «شخصيت» قوت و قوام پيدا ميكنند. از طرف ديگر آنچه در پرورش عنصر شخصيت در داستانهاي مدرن مورد توجه ميباشد، بكارگيري مؤلفه هاي روانشناسانه است. در اين ميان آموزه هاي روانشناسانۀ يونگ (آركي تايپ= كهن الگوها) بيشترين اثرگذاري را داشته است. بر همين اساس هدف پژوهش حاضر واكاوي نقش اسطوره- تاريخي مادري قهرمان زن (با تكيه بر دو رمان معروف سووشون و جاي خالي سلوچ، به ترتيب اثر سيمين دانشور و محمود دولت‌آبادي) است. روش مطالعه: اين پژوهش به شيوۀ توصيفي- تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانه اي انجام پذيرفته است. محدوده و جامعۀ مورد مطالعه، داستانهاي «سووشون» اثر سيمن دانشور و «جاي خالي سلوچ» اثر محمود دولت‌آبادي بوده است. يافته ها: سيمين دانشور و محمود دولت‌آبادي از داستان‌نويسان معروف و صاحب سبك معاصر بوده و از اين حيث تأثيرات تكنيكي و هنرمندانۀ فراواني بر جريان داستان‌نويسي بعد از خود داشته اند. اين دو تن در موضوع «شخصيت» و «شخصيت‌پردازي» بسيار موفق بوده اند؛ بطوريكه خواننده با شخصيتهاي قهرمان در داستانهاي آنها همراهي و همذات پنداري ميكند و آنچه را بعنوان «پيام» در لابلاي رويدادها پيچيده شده است، به جان و دل ميپذيرد. يكي از شخصيتهاي برجسته در داستانهاي اين دو نويسنده، زن- بويژه در مقام مادري است. نتيجه گيري: اين دو نويسنده، با وجود تفاوت جنسيتي كه ميان آنهاست، در ارائۀ چهره و الگويي حقيقي از زن شرقي- ايراني (در ابعاد اسطوره اي و تاريخي) اشتراك نظر داشته و اين نقش را، آنگونه كه شايستۀ مقام باستاني و تاريخي اين طبقه در مناسبات فرهنگي و اجتماعي تاريخ مورد مطالعه بوده، بتصوير درآورده اند.