تحليل گفتمان گزارش واقعۀ كربلا در كتاب العواصم من القواصم

واقعه كربلا يكي از مباحث و موضوعات مهم در تاريخ اسلام است كه انديشمندان و صاحب‌نظران شيعه و سني در حوزه‌هاي مطالعات تاريخي، كلامي، فقهي و حديثي با انگاره‌هاي متفاوتي بدان نگريسته و پرداخته‌اند. يكي از شخصيت‌هاي نامور و نظريه‌پرداز حوزه فقه و انديشه كلامي اهل ‌سنّت ابوبكربن عربي است كه ديدگاه‌هاي او نسبت به واقعه كربلا مدتهاست مورد بهره‌برداري جريان‌هاي سلفي قرار مي‌گيرد. او در كتاب العواصم من القواصم في تحقيق مواقف الصحابه بعد وفاه النبي(ص) در قالب يك نظم/سازۀ گفتماني به تحليل واقعه كربلا پرداخته است. در اين نظم گفتماني، گفتمان يا گفتمان‌هايي خودي و برجسته شده و گفتماني نيز غيرخودي و به حاشيه رانده شده است. در اين پژوهش با استفاده از روش تحليل گفتمان لاكلئو و موفه مشخص شد كه سازۀ گفتماني در گزارش ابن‌العربي تلفيقي از سه گفتمان عاطفي، تاريخي و سياسي است. در اين ميان، گفتمان سياسي برجسته شده و دو گفتمان ديگر هوشمندانه و آگاهانه در خدمت گفتمان سياسي قرار گرفته و به حاشيه رانده شده‌ است.