تحليل عوامل مؤثر بر افزايش سهم بيمۀ عمر و پس‌انداز با رويكرد پويايي‌شناسي سيستم‌ها

سهم بازار بيمۀ عمر و پس‌انداز از پرتفوي صنعت بيمه، يكي از معيارهاي توسعه‌يافتگي كشورها به حساب مي‌آيد. همواره سهم اين رشتۀ بيمه‌اي از حق بيمۀ توليدي صنعت بيمه در ايران كمتر از 16درصد بوده است كه در مقايسه با سهم بيش از 50درصدي در جهان بسيار پايين است. هدف از اين پژوهش، استفاده از رويكرد پويايي‌شناسي سيستم براي ارائۀ مدلي پويا به‌‌منظور تحليل فروش بيمۀ عمر و پس‌انداز، با توجه به ساختار ويژۀ اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي جامعۀ ايران و ساختار شركت‌هاي بيمه در كشور است. به اين منظور، ازطريق مرور مطالعات پيشين و مصاحبه با كارشناسان صنعت بيمه، متغيرهاي مؤثر بر فروش بيمۀ عمر و پس‌انداز در شركت‌هاي بيمه و روابط متقابل بين آنها بررسي شد، سپس عوامل مؤثر بر مسئله شامل شركت بيمه، شبكۀ فروش، رقبا، افراد جامعه و بيمۀ مركزي به‌همراه متغيرهاي كليدي مربوط به آ‌نها شناسايي شد. مدل علي حلقوي و نمودار حالت-جريان سيستم فروش بيمۀ عمر و پس‌انداز در ايران با استفاده از نرم‌افزار ونسيم ترسيم، فرمول‌بندي و اعتبارسنجي شد. با شبيه‌سازي در يك افق ده‌ساله، نتايج براساس چهار سناريو مشخص و تحليل شد. براساس نتايج، وصول حق بيمه، نرخ سرمايه‌گذاري و سودآوري ذخاير رياضي، نرخ سرمايه‌گذاري بيمۀ مركزي از محل درآمدهاي دريافتي از بيمۀ عمر و پس‌انداز براي معرفي و آگاهي افراد جامعه از مزاياي محصول، بر سهم حق بيمۀ توليدي و تعداد بيمه‌نامۀ عمر و پس‌انداز تأثيرگذار است، برخلاف انتظار، بهرۀ بانكي تأثير چنداني ندارد. ضمن اينكه بيمۀ مركزي مي‌تواند نقشي مؤثرتر از شركت‌هاي بيمه بر ايجاد جذابيت اين رشته در ميان سهامداران شركت بيمه، شبكۀ فروش و جامعه داشته باشد.