عنوان مقاله :
منطق اخلاقي و اخلاق منطقي تعامل انسان و ماشين در موج سوم هوش مصنوعي
پديد آورندگان :
نصيري مفخم ، فريا دانشگاه اصفهان - دانشكده مهندسي كامپيوتر , محسني ، غزال دانشگاه اصفهان - دانشكده مهندسي كامپيوتر , جعفرپيشه ، آرمين دانشگاه اصفهان - دانشكده مهندسي كامپيوتر
كليدواژه :
تعامل انسان و ماشين , تعامل اخلاقي انسان و ربات , هوش مصنوعي توضيحپذير , اخلاق كاربردي , اخلاق ماشيني , ماشين اخلاقي , منطق , معماهاي اخلاقي , اتومبيل خودران
چكيده فارسي :
علم و زبان منطق، زيربناي بسياري از رويههاي استنتاجي و استدلالي در هوش مصنوعي براي مدلسازي تفكر و تصميمگيري مغز انسان بوده است. از جمله تصميمگيريهايي كه حتي براي خود انسانها نيز بغرنج است، تشخيص درست و نادرست در موقعيتهاي اخلاقي و اجتماعي-حقوقي است. تصميمها در اين موقعيتها متفاوت و برگرفته از مكاتب و نظريههاي اخلاقي مختلف هستند. پيادهسازي اينگونه تفكر در ماشينهاي هوشمند، اين موضوع را چالش برانگيزتر نموده است. نياز به پيادهسازي اخلاق در ماشينهاي هوشمند بهدليل تصميمها و اقداماتي است كه بهصورت خودكار و بدون دخالت انسان انجام ميدهند. هراس از تسلط سامانههاي خودمختار بر آينده بشر، باعث ظهور شاخهاي به نام اخلاق در هوش مصنوعي شده است كه به اخلاقي بودن تعامل انسان-ماشين ميپردازد. براي اعتماد به رباتها، آنها بايد بتوانند چرايي و چگونگي تصميماتي كه اتخاذ كرده يا ميكنند را به انسانها توضيح دهند. اين مطالعه، مفاهيم اخلاق ماشيني و ماشين اخلاقي را بههمراه ربات نرمافزاري داراي اخلاق مبتني بر منطق، بهعنوان قدمهايي كه پژوهشها براي اطمينان از سامانههاي هوشمند، مستقل و همزيست با انسانها توجه كردهاند، مرور ميكند. اين بررسي براي مثالهاي كلاسيك شامل واگن فراري، قايق، و دروغگويي و براساس اصول اخلاقي شامل فايدهگرايي، پارتو، و اثر مضاعف، توصيف ميشود. همچنين، مقايسه عملكرد چنين سامانه هوشمند در قالب يك ماشين خودران با تصميماتي كه انسانهايي از كشورها و فرهنگهاي مختلف در اين موقعيتهاي لبه اخلاقي اتخاذ ميكردهاند نشان داده ميشود.
عنوان نشريه :
رياضي و جامعه
عنوان نشريه :
رياضي و جامعه