ارزيابي تطبيقي مبناي تفسيري تحريف ناپذيري قرآن كريم از منظر علامه طباطبايي و آيت‌ الله جوادي آملي

مصونيت قرآن از تحريف از مهمترين مباني تفسيري اغلب مفسران (از جمله علامه طباطبايي و آيت الله ‌جوادي آملي) است. علامه طباطبايي مبناي تفسيري عدم تحريف قرآن را، در هفت بخش به تفصيل تبيين نموده است كه عبارت است از: همانندي قرآن كنوني با قرآن عصر رسول الله (ص)، معتبر دانستن روايات عدم تحريف قرآن، نقد دلايل معتقدان به تحريف قرآن، تحليل جمع قرآن در عصر ابوبكر، تحليل توحيد مصاحف در دوره عثمان، تحليل جمع قرآن بين الدفتين در زمان صحابه و نقد و بررسي روايات موهم به تحريف. در مقابل آيت الله جوادي آملي در تبيين اين مبناي تفسيري، بر اموري چون دلايل عقلي، دلايل نقلي، تواتر قرآن، شهادت تاريخ، هماهنگي قرآن با عترت، شهرت محققه به گواهي علماي فريقين تاكيد دارد. مقايسه مباني دو مفسر، نشان مي دهد كه در اصل مصونيت قرآن كريم از تحريف هر دو با يكديگر اشتراك نظر دارند و اين از مباني مشترك صدوري، دو مفسر در تفسير قرآن است اما در مقابل در تبيين جزييات موضوع، با يكديگر اختلاف نظرهايي دارند كه واكاوي اين اشتراكات و اختلافات، نشان‌ دهنده‌ي يك نوآوري در ديدگاه هاي آيت الله جوادي آملي است. در اين مقاله، با روش توصيفي- تحليلي و به صورت تطبيقي به ديدگاه دو مفسر ياد شده در خصوص مبناي تحريف‌ناپذيري پرداخته شده است. نتيجه آن كه از جمله مباني حضرت آيت الله جوادي آملي آن است كه، ايشان ترتيب آيات درون سوره ها و ترتيب سوره ها را توقيفي ميداند و جمع و تدوين مصحف شريف را به زمان حيات رسول الله(ص) نسبت ميدهد، درحالي‌كه حضرت علامه طباطبايي جمع و تدوين قرآن به صورت كامل را در زمان حيات پيامبر(ص) نميداند و معتقد به اجتهادي بودن ترتيب سوره هاست. همين موضوع، ريشه اختلاف ديدگاه دو مفسر در تبيين مصونيت قرآن از تحريف است، كه به نظر ميرسد، سخن آيت الله جوادي آملي صحيح تر باشد. همچنين آيت الله جوادي آملي، استدلال علامه طباطبايي را در اثبات تحريف ناپذيري قرآن، مستلزم دوري رقيق دانسته و به نقد سخن ايشان پرداخته است، كه به نظر مي‌رسد ملاحظه دقيقي است.