رصد ترافيك دريايي در جنوب ايران در دوره شيوع كوويد-19 با استفاده از تصاوير سنتينل-1 در پلتفرم گوگل ارث انجين

پيشينه و اهداف: شيوع كرونا بر بسياري از فعاليت‌هاي ناوبري در سراسر جهان تاثير مستقيمي نهاده است. ناوبري دريايي يكي از اصلي‌ترين فعاليت‌هاي تجاري و اقتصادي به‌شمار مي‌آيد. هدف از اين پژوهش رصد ترافيك دريايي در تنگه استراتژي و بين‌المللي هرمز و بندرگاه پل در دوران شيوع كرونا مي‌باشد. در راستاي اهداف اين پژوهش قطبش VH تصاوير راداري سنتينل-1 در باند C مورد استفاده قرار گرفته شد. اين تصاوير در محيط ابري گوگل ارث انجين به‌ منظور شناسايي و استخراج وسايل نقليه دريايي اعم از كشتي پردازش شدند. نتايج اين پژوهش نشان داد كه تردد و ترافيك دريايي به ترتيب در دو منطقه مطالعاتي بندرگاه پل و تنگه هرمز در ماه آپريل و مي 2020 نسبت به ماه مشابه در سال 2018 و 2019 حدود 48.39% و 36.97% كاهش چشمگيري داشته است كه به تبع آن بر صنعت كشتيراني تاثير مستقيمي داشته است. اما با عادي شدن شرايط كرونايي و از سرگيري فعاليت‌هاي دريايي مجددا در سال 2021 تردد و ترافيك دريايي همانند دوره پيش از كرونا افزايش پيدا كرده است. بطور كلي اين پژوهش نقش استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي به‌ويژه تصاوير راداري با دريچه مصنوعي در كاربردهاي دريايي و مديريت بحران جهاني و همچنين پردازش سريع داده‌هاي راداري با حجم بالا در محيط ابري گوگل ارث انجين را نشان مي‌دهد. روش‌ها‌: در پژوهش كنوني از داده‌هاي سري زماني سنتينل-1 در سال‌هاي 2018، 2019، 2020 و 2021 با قطبش VV بهره گرفته شد. به منظور پردازش داده‌هاي سنتينل-1 از سامانه گوگل ارث انجين استفاده شد و سپس نقشه خروجي در نرم‌افزار ArcGIS  از فرمت تيف به وكتور تبديل گرديد.يافته‌ها: براساس نقشه‌هاي ايجاد شده طي دوره شيوع كرونا در تنگه هرمز و بندرگاه پل، تردد كشتي‌ها و وسايل نقليه دريايي به ترتيب در دوره پيش از كرونا (2018 و 2019) افزايش داشته است، اما در طول كرونا (2020) به دليل شرايط قرنطينگي و محدوديت رفت و آمد تردد وسايل حمل و نقل دريايي نسبت به سال قبل كاهش چشمگيري داشته است. اين درحالي است كه در دوره پس از كرونا (2021) به دليل عادي شدن شرايط همه‌گيري و از سرگيري فعاليت‌هاي دريايي و كشتيراني دوباره تردد وسايل نقليه دريايي نسبت به دوره شيوع كوويد-19 بترتيب در بندر پل و تنگه هرمز حدود 12.5% و 51.6% افزايش يافته است. نتيجه‌گيري: در اين پژوهش تلاش شد با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي در دوره شيوع و همه‌گيري كرونا بر صنعت كشتيراني در تنگه هرمز و بندرگاه پل نظارت شود. نتايج حاكي از آن است كه داده‌هاي راداري سنتينل-1 در باند C به مديريت بحران دريايي در زمان وقوع بلاياي همه‌گير مي‌تواند كمك شاياني در پيشبرد اهداف صنعت كشتيراني در بازه زماني كوتاه مدت تا بلند مدت كند. اين پيشبرد زماني كوتاه مدت و بلند مدت نيارمند يك سامانه آني براي پايش است كه سامانه آنلاينن گوگل ارث انجين به خوبي توانسته جايگاه خود را در دنياي سنجش از دور فراگير كند.