اثربخشي رفتاردرماني ديالكتيكي بر تاب‌آوري، انعطاف‌پذيري روا‌نشناختي و ميزان كنترل گليسميك بيماران ديابتي

اهداف ديابت يك بيماري مزمن فراگير رو به رشد است كه علاوه بر تأثير بر وضعيت باليني فرد، هزينه‌هاي گزافي را به جوامع مختلف در سرتاسر جهان تحميل مي‌كند. هدف اين پژوهش بررسي اثربخشي رفتاردرماني ديالكتيكي بر تاب‌آوري، انعطاف‌پذيري روانشناختي و ميزان كنترل گليسميك بيماران ديابتي بود. مواد و روش ها اين پژوهش از حيث هدف، كاربردي و ازنظر روش نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل كليه افراد مبتلا به ديابت مراجعه‌كننده به بيمارستان صياد شهر گرگان در سال 1401 بودند. از اين جامعه آماري 30 بيمار به‌روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمايش تحت آموزش رفتاردرماني ديالكتيك قرار گرفتند، در حالي كه گروه كنترل در طول اجراي پژوهش هيچ مداخله روان‌شناختي را دريافت نكردند. ابزار پژوهش پرسش‌نامه تاب‌آوري كونور و ديويدسون (2003) و انعطاف‌پذيري روا‌نشناختي دنيس (2010) بود. داده‌هاي پژوهش با تحليل كوواريانس چندمتغيره و استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 24 تجزيه‌و‌تحليل شدند. يافته ها ميانگين و انحراف‌معيار نمره كل پس‌آزمون تاب‌آوري، انعطاف‌پذيري روان شناختي و ميزان كنترل گليسميك در گروه آزمايش به‌ترتيب 80/60±20/62، 91/00±25/64، 198/10±26/52 و براي گروه كنترل 77/20±22/86، 75/60±22/29 و 204/30±30/18 به دست آمد. رفتاردرماني ديالكتيكي بر تاب‌آوري، انعطاف‌پذيري و ميزان كنترل گليسميك بيماران ديابتي تأثير معنادار داشته است (0/05 P). نتيجه گيري به نظر مي‌رسد آموزش رفتاردرماني ديالكتيك با انجام تمرين‌هاي ذهن‌آگاهي و تعديل تجربه هيجاني منجر به ارتقاي سلامت روان، بهبود مهارت تاب‌آوري و انعطاف‌پذيري بيماران ديابتي شده است. بنابراين مي‌توان از اين روش به‌عنوان رويكرد جديدي براي افزايش مهارت‌هاي خودمراقبتي بيماران مبتلا به ديابت در مراكز مرتبط با سلامت استفاده كرد.