طراحي الگوي برنامه درسي تربيت اخلاقي بر اساس ديدگاه آيت الله جوادي آملي

پژوهش حاضر با هدف طراحي الگوي برنامه درسي تربيت اخلاقي بر اساس ديدگاه جوادي آملي انجام شد. روش پژوهش تحليلي- استنتاجي بود. تمامي آثار دست اول جوادي آملي مستندات لازم براي طراحي برنامه درسي را تشكيل مي‌دادند كه از ميان آن‌ها مطالب مرتبط با مباني فلسفي و عناصر برنامه درسي به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. مطالب مرتبط با مباني فلسفي و گزاره‌هاي اخلاقي توسط مدل پيشنهادي كلايزي (1978) در هفت گام مورد استخراج و استنتاج قرار گرفتند و ذيل عناصر برنامه درسي تجلي يافتند. نتايج نشان داد كه برنامه درسي تربيت اخلاقي فعاليت‌هايي است كه به‌منظور ايجاد دانش، صفات و رفتارهاي اخلاقي در متربي پيش‌بيني مي‌شود و شامل چهار عنصر اهداف، محتوا، روش‌هاي ياددهي- يادگيري و روش‌هاي ارزشيابي پيشرفت تحصيلي است. اهداف ذيل دو دسته غايي (رسيدن متربي به مقام خليفه‌اللهي و قرب به كامل مطلق) و واسطه‌اي (شناخت جنبه‌هاي گوناگون خويشتن، شناخت خدا، انديشيدن قبل از انجام عمل، تبعيت از حق در امور و قضاوت‌هاي اخلاقي، آگاهي و عمل به مسئوليت‌ها، تقويت نيروي اراده، زيبايي‌بيني در افعال خدا، كسب آمادگي براي خدمت به خلق، معرفت بر نتيجه دنيوي و اخروي نيات و عملكردهاي اخلاقي) تنظيم شد. محتوا در خدمت اهداف بوده و مي‌بايست واجد دستورالعمل‌هايي چون تنوع قالبي، منبعث از قرآن و روايات، تأثيرپذير از فضاي زمانه، در نظر داشتن تاريخ و ادبيات ايران و اسلام، تناسب حكيمانه، صلابت و لطافت باشد. روش‌هاي ياددهي- يادگيري رويكردي منطقي، شبهه زدايانه و عاطفي دارند. روش‌هاي ارزشيابي نيز شامل خودارزيابي، نظر و قضاوت مربي، مشاركت فعال والدين و ارزيابي تيمي پيشرفت تحصيلي مي‌باشند كه اطمينان آوري خاصي دارند و همگي در خدمت يادگيري اخلاقي متربي تنظيم و معرفي شده‌اند و به دور از خطي نگري و اضطراب هستند.