مكان‌يابي پاسگاه‌هاي مرزي بر اساس شاخص‌هاي طبيعي و انساني شمال شرق كشور با استفاده از مدل تلفيقي FAHP (مطالعه موردي: محدوده مرزي استان خراسان رضوي با كشور تركمنستان)

مكان‌يابي مناسب پاسگاه هاي نظامي ازجمله مسائل مهم در آمايش‌هاي دفاعي مي باشد كه مي تواند موجب افزايش كارايي و اثربخشي اين مراكز در مواقع بحران و تهديدات نظامي گردد. شناخت محيط پيرامون در مناطق مرزي مي تواند به برنامه‌ريزي‌ها و استقرار پاسگاه ها در مناطق مرزي كمك شاياني كند. بنابراين پژوهش حاضر به ارزيابي نقش عوامل جغرافيايي (انساني و طبيعي) با تأكيد بر عوامل طبيعي بر مكان‌يابي پاسگاه ها در مناطق مرزي لطف‌آباد، نوخندان و باجگيران مي پردازد و بدين منظور براي دستيابي به هدف پژوهش با توجه به مطالعه مقالات و اسناد پيشينيان و با تأييد نظر كارشناسان ذي‌ربط در زمينه علوم جغرافيايي و نظامي از داده هاي مختلفي همانند، توپوگرافي، زمين شناسي، خاك شناسي، ژئومورفولوژي، سيل خيزي، فاصله از راه، فاصله از مرز، فاصله از گسل و تصاوير ماهواره اي ASTER به‌منظور تهيه نقشه هاي شيب و جهت شيب، استفاده شده است و از داده هاي اقليمي همچون يخبندان، باد و باران به جهت عدم دسترسي اطلاعاتي جامع در اين خصوص از محدودۀ مطالعاتي صرف‌نظر گرديد. در ادامه به‌منظور شناسايي مناطق مناسب در راستاي استقرار پاسگاه ها در طول نوار مرزي ايران و تركمنستان نقشه ها و لايه هاي اطلاعاتي مربوط به ۱۱ معيار جغرافيايي فوق با استفاده از مدل FAHP در رويكردي تلفيقي با سيستم اطلاعات جغرافيايي مورد ارزيابي قرار گرفت و درنهايت با استفاده از مدل روي‌هم‌گذاري فازي و AHP نقشه نهايي مكان هاي استقرار بهينه پاسگاه هاي مرزي بخشي از محدودۀ مطالعاتي خراسان رضوي كه با توجه به تقسيمات سياسي شامل لطف‌آباد، نوخندان، باجگيران تعيين گرديد. نتايج حاصل نشان داد كه مكان هاي مناسب استقرار شمال (نوخندان) و غرب (باجگيران) مي‌باشند و به‌طوركلي هرچه از غرب به شرق و از شمال به جنوب پيش مي رويم، امكان يافتن مكان‌هاي مناسب جهت استقرار پاسگاه­ هاي مرزي كمتر مي شود.