آگاهي هايي تازه درباره‌ تاج الدّين محمود اُشْنوي و ارتباط وي با مجدالدّين بغدادي و دربار خوارزمشاهيان

ازآنجاكه دربارۀ احوال تاج الدّين محمود اُشْنوي اطلاعات دقيقي در دست نيست و پژوهشگران نيز با حدس و گمان دربارۀ جزئيّات‌ زندگي‌ وي سخن گفته اند، انتشار هرگونه سندي كه بتواند برخي از زاوياي زندگي او را روشن تر سازد، اهميت خواهد داشت. در اين مقاله، ضمن بررسي آراي پژوهشگران درباره‌ زندگي و آثار اشنوي، نامه اي نويافته از مجدالدّين بغدادي را معرفي كرده ايم كه از فحواي آن چنين برمي آيد كه اشنوي حوالي سال هاي 597 تا 602 ق. ضمن اقامت در هرات، در خانقاهي كهن به هدايت مريدان و درس و وعظ مي پرداخته است و مقام و آوازه‌اش چنان بلند بوده كه اطرافيان محمد خوارزمشاه، از ترس نفوذ معنوي او، در صدد تخريبش بر آمده اند و تلاش كرده اند تا نظر سلطان را درباره‌ وي تغيير دهند. خوارزمشاه نيز به محض محاصرۀ هرات، او را زنداني كرده است، اما درنهايت عارف بزرگي همچون مجدالدين بغدادي، ضمن تعظيم و بزرگداشت وي، از نفوذ بسيار زياد خود در دربار خوارزمشاهيان براي رهايي او از بند اسارت استفاده كرده است.