حذف تركيبات هيدروكربني از پساب صنعتي به روش تلفيقي جذب سطحي و نانوفيلتراسيون

در سال‌هاي اخير با افزايش ناگهاني قيمت آب، بسياري از صنايع تصميم به تصفيه پساب توليدي خود و استفاده مجدد از اين آب گرفتند. براي تصفيه پساب توليدي شركت پالايش نفت آبادان و تبديل آن به آب قابل‌استفاده در اين مجتمع صنعتي، نياز به تصفيه غشايي نانوفيلتراسيون و يا فرايندهاي پيشرفته‌تر است. غشاي نانوفيلتراسيون محدوديت وجود تركيبات هيدروكربني در خوراك ورودي خود، به مقدار حداكثر 3 ميلي‌گرم در ليتر را دارد، ولي پساب استفاده شده در اين پژوهش، مقدار 5/1 ميلي‌گرم در ليتر تركيبات هيدروكربني داشت. در اين پژوهش، ابتدا توسط جاذب آنتراسيت در بستر ثابت فرايند پيش‌تصفيه انجام شد و متغيرهاي فرايند جذب شامل دبي راكتور، زمان سرويس‌دهي جاذب و pH براي حداكثرسازي مقدار جذب بهينه شدند. مقدار بهينه دبي راكتور 8/48 ليتر بر دقيقه، زمان 92/9 دقيقه، pH معادل 6/36 و بيشترين درصد حذف هيدروكربن 57/62 درصد به‌دست آمد. خروجي مرحله جذب، مقدار 2/16 ميلي‌گرم در ليتر تركيبات هيدروكربني داشت كه به‌عنوان خوراك فرايند نانوفيلتراسيون در نظر گرفته شد. مدول استفاده شده در اين فرايند از نوع ديسكي و جنس غشا پلي‌آميد بود. در فرايند نانوفيلتراسيون مقدار بهينه متغير فشار9/58 بار گيج، دما 18/04 درجه سلسيوس، pH معادل 4/62 و بيشترين درصد حذف 81/35 درصد به‌دست آمد. تلفيق دو فرايند جذب و نانوفيلتراسيون توانستند در خروجي مرحله نانوفيلتراسيون آبي با مقدار 0/4 ميلي‌گرم در ليتر تركيبات هيدروكربني توليد كنند كه اين آب قابليت استفاده در چندين شبكه داخلي پالايشگاه را داشته باشد. هر فرايند سه متغير داشت كه هر متغير در 5 سطح بررسي شد و تعداد آزمايش‌ها در هر مرحله 20 عدد بود و نيز بهينه‌سازي متغيرها در تمام مراحل با استفاده از نرم‌افزار Design Expert به روش سطح پاسخ بر پايه اصول طرح مركب مركزي براي طراحي داده‌ها، مدل رياضي و بهينه‌سازي استفاده شد.