الگوي امنيّت اجتماعي در شهرهاي قوميتي (مطالعۀ موردي: شهر رامهرمز)

زمينه و هدف: شهرهاي قوميتي با چالش‌هايي همچون تسلط فرهنگ قوم‌گرايي و طايفه‌گرايي، اتكا بر عرف و سنن قوميتي به‌جاي قانون‌گرايي مواجه هستند. هدف اين پژوهش، شناخت و بررسي و ارائه الگوي امنيّت اجتماعي در شهر رامهرمز است.روش: تحقيق حاضر از نظر هدف، كاربردي و از نظر روش، توصيفي - تحليلي است. جامعۀ آماري پژوهش در سه سطح «1- شهروندان با بهره‌گيري از جدول كرجسي و مورگان، 324 نفر براي حجم نمونه به روش تصادفي - طبقه‌اي، 2- زندانيان، 50 نفر از زندانيان اهل شهر رامهرمز (همۀ زندانيان بدون درنظرگرفتن نوع جرم) و 3- مديران و مسئولان شهري شهر رامهرمز، به تعداد 40 نفر (همۀ مديران و مسئولان) به روش تصادفي ساده» انتخاب شد. داده‌ها از طريق پرسش‌نامۀ محقق­ساخته كه روايي و پايايي آن با استفاده از آلفاي كرونباخ (88/.)‌ ارزيابي و تأييد شد؛ گردآوري گرديد. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها، با بهره‌گيري از نرم‌افزار spss26 از تحليل عامليِ اكتشافي و رگرسيون (براي جامعۀ آماري شهروندان)، آزمون تي تك متغيره، تحليل واريانس براي جامعۀ آماري زندانيان و مديران و مسئولان شهري استفاده شد. يافته‌ها: مهم‌ترين عوامل تأثيرگذار شناسايي‌شده در كاهش امنيّت اجتماعي شهر رامهرمز عبارت‌اند از: فرهنگ قوميت‌گرايي (%24)، سرمايه‌هاي اجتماعي (4/7)، امنيّت حقوقي و حقوق شهروندي (4/9)، خدمات و امنيّت عمومي (3/5)، نزاع قوميتي (3/4)، اقتصاد و اشتغال (4/5).نتيجه‌گيري: بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي موجود و كاهش موانع در زمينه هاي اجتماعي خصوصاً تقويت سرمايۀ اجتماعي، تخصص‌گرايي و كاهش نفوذ و اثرگذاري اقوام خاص، مشاركت اجتماعي، توسعه و گسترش ارزش‌ها و هنجارها به‌جاي عرف، توسعۀ عدالت اجتماعي درجهت مقابله با به حاشيه رفتن برخي اقوام، مي‌تواند موجب ارتقاي امنيّت اجتماعي در شهر رامهرمز شود. الگوي ارائه‌شده در اين بررسي با تأكيد بر ديدگاه ساخت‌گرايي، پذيرش قوميت‌گرايي فرهنگي و بسيج قومي را به‌جاي ذوب كردن اقوام، اجتناب از تقسيم كار فرهنگي و تقويت سرمايه‌هاي اجتماعي را به‌عنوان مهمترين عوامل در افزايش امنيّت اجتماعي شهر مطرح كرده است.