تحليل پيوندهاي بينامتنيتي قصايد پروين اعتصامي و غزليات حافظ بر مبناي رويكرد بينامتنيت ژنت

مسئله در اين پژوهش نشان‌دادن تأثيرپذيري زباني و انديشگي پروين اعتصامي از حافظ است. روش تحقيق توصيفي ـ ‌تحليلي و بر مبناي رويكرد بينامتنيت ژنت است. بينامتنيت بر اثرپذيري و اثرگذاري متون بر يكديگر استوار است. بر مبناي اين رويكرد، هيچ متن يگانه، اصيل و منحصربه‌فردي وجود ندارد. همه متون از متون پيش از خود تأثير پذيرفته‌اند و بر متون پس از خود تأثير مي‌گذارند و اين امر ناظر بر ويژگي گفت‌وگومندي متون است. ژوليا كريستوا اصطلاح بينامتنيت را در اواخر دهه شصت ميلادي مطرح كرد. ژرار ژنت ازجمله نظريه‌پردازاني‌‌ است كه بينامتنيت را به‌گونه‌اي كاربردي بدل كرد و آن را ترامتنيت ناميد. نتايج حاصل از بازخواني قصايد پروين اعتصامي، بيانگر وجود روابط بيش‌متني و فرامتني قصايد اين شاعر و غزليات حافظ ـ از ميان اقسام پنج‌گانه روابط بينامتني ژنتي (بينامتنيت، پيرامتنيت، فرامتنيت، سرمتنيت و بيش‌متنيت) ـ است. روابط فرامتني ميان برخي از ابيات پروين و حافظ نشان‌دهنده پايبندي پروين به اصول فكري و فرهنگي ادبيات كلاسيك فارسي و موضع انتقادي حافظ در اين امور است.