مدل رتبه‌بندي پيمانكاران با رويكرد كاهش تاخيرات پروژه‌هاي عمراني و بهينه‌سازي ضرايب توسط الگوريتم ژنتيك

در ايران سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور رسالت طبقه‌بندي و تشخيص صلاحيت پيمانكاران را بر عهده داشته و از معيارهايي براي ارزيابي توانايي و شايستگي پيمانكاران استفاده مي‌نمايد. از جمله عوامل ارزيابي بهره‌وري يك پروژه، زمان بوده و تاثير عملكرد پيمانكار بر اين شاخص غيرقابل انكار است. بنابراين در اين پژوهش مدلي براي رتبه‌بندي پيمانكاران با رويكرد كاهش تاخيرات پروژه‌هاي عمراني ارائه شده است. در اين مدل علاوه بر معيارهاي آيين‌نامه تشخيص صلاحيت پيمانكاران سازمان برنامه و بودجه، با توجه به تحقيقات گسترده در مطالعات پيشين و نظر كارشناسان ذي‌ربط، با استفاده از روش FMEA چهار معيار ديگر به عنوان معيارهاي موثر در رخداد تاخير و شدت آن جهت انتخاب پيمانكار شناسايي شد. هشت معيار از طريق روش الگوريتم ژنتيك مدل‌سازي شد به طوري‌ كه مستندات موجود شركت‌هاي پيمانكاري در سازمان معاونت عمران شهري شهرداري اصفهان جمع‌آوري و به عنوان داده‌هاي ورودي مدل در نظر گرفته شد و پس از تحليل آن‌ها با مدل و مقايسه امتياز صلاحيت به دست آمده با امتياز موجود هر شركت، مدل نهايي استخراج گرديد. متغير متوسط درصد تاخيرات غيرمجاز به مدت قرارداد شدت همبستگي 0/712 با رابطه امتياز صلاحيت پيشنهادي نشان داد. در نهايت با محاسبه امتياز صلاحيت و رتبه‌بندي در مدل پيشنهادي، جابه‌جايي تعدادي از شركت‌ها و افت از موقعيت قبلي به‌ دليل داشتن تاخيرات غيرمجاز ديده شد به طوري كه گاهي حتي به تغيير رتبه شركت نيز منجر مي‌گرديد. در مقايسه امتياز صلاحيت دو مدل، تغيير شيب از1/3 درصد به 8/9 درصد هم ديده شد كه حاكي از تاثير معيارهاي پيشنهادي بر امتياز صلاحيت بود.