تحليل و ارزيابي زمينه هاي كالايي شدن مسكن شهري در بازار ايران

مسكن مهم ترين دارايي خانوار به شمار مي رود و كالايي اساسي و بدون جانشين است كه با توجه به قيمت آن، سهم قابل توجهي از درامد خانوار را به خود اختصاص مي دهد و صاحبان آن به منظور عدم پذيرش ريسك ها بالاتر در ساير بازارهاي مالي به نگهداري از آن مبادرت مي ورزند. بنابراين مسكن كالايي مصرفي و سرمايه اي به شمار مي آيد كه قابل حذف از سبد هزينه ي خانوار ها نيست. تبديل‌ شدن مسكن به كالاي سرمايه‌اي به ‌جاي كالاي مصرفي يكي از مشكلات حوزه مسكن در حال حاضر  است كه اين سؤال را به ذهن متبادر مي سازد كه چرا مسكن در ايران كالاي سرمايه اي شده است؟ پاسخ به اين سؤال هدف اصلي است كه در اين نوشتار دنبال مي‌گردد. براي رسيدن به پاسخ اين سؤال، مطالعه‌ي اسنادي اساس قرار گرفته است و با تحليل و توصيف مطالب موجود است درخصوص كالايي شدن مسكن كشور ايران به عنوان جامعه ي آماري پژوهش مورد بررسي قرار گرفته است. از آنجايي كه قيمت مسكن و عمده متغيرهاي در نظر گرفته شده، درونزا مي باشند، لذا در اين پژوهش از الگوي خود توضيح برداري(VAR) مورد استفاده قرار گرفته است.  بررسي ها نشان مي دهد كه؛ ماتريس ضرايب همبستگي بين متغيرها مثبت مي باشد اما با نرخ ارز و نرخ سود بانكي رابطه منفي دارد و بالاترين ضريب همبستگي با قيمت مسكن را توليد ناخالص داخلي دارد. همچنين رابطه علي و معلولي بين متغيرها نشان مي دهد كه قيمت مسكن با متغيرهاي سهام(S)، نرخ سودبانكي(R)، تابع اعتبارات بخشي(CRE) و تابع توليد ناخالص داخلي(GDP) رابطه علي و معلولي متقابل دارند و با متغيرهاي نرخ ارز (EX)و قيمت سكه(G) رابطه علي و معلولي روشني ديده نمي شود و همچنين با متغيرهاي هزينه ساخت(C)، حجم نقدينگي(M) و نرح تورم(INF) رابطه يك سويه دارند كه نشان مي دهد متغيرهاي مورد بررسي در قيمت مسكن و تبديل آن به كالاي سرمايه اي تاثير گذارند و با مديريت هر يك از اين شاخص ها مي توان مسكن را به كالاي مصرفي تبديل نمود.