توليد نانوامولسيون بر پايه روغن بادام شيرين و كنجد با استفاده از امواج فراصوت و ارزيابي ويژگي‌هاي آن

امروزه استفاده از نانوامولسيون‌ها در صنايع‌ غذايي و دارويي به علت خواص عملكردي و ويژگي‌هاي فيزيكوشيميايي منحصر به ‌فردي كه دارند، به‌طور فزاينده‌اي رو به افزايش است. كارايي بالا در محصورسازي تركيبات، كدورت پايين، قابليت دسترسي بالا و ثبات فيزيكي بالا از جمله اين ويژگي‌ها هستند. در اين پژوهش، از روغن بادام  شيرين و كنجد به همراه توئين 80 و اسپن 80 (به‌عنوان امولسيفاير) در توليد نانوامولسيون استفاده شد. به‌منظور همگن‌سازي ذرات امولسيون از امواج فراصوت استفاده گرديد و تاثير شرايط مختلف فرآيند شامل غلظت روغن (2 و 4 درصد)، زمان همگن‌سازي (5 و 10 دقيقه) و غلظت امولسيفاير (0.25 و 0.5 درصد) بر متغيرهاي وابسته شامل قطر ذرات، شاخص پراكنش ذرات، نرخ كاهش كدورت، پايداري و پتاسيل زتا نانوامولسيون‌ها مورد بررسي قرار گرفت. با توجه به لزوم تهيه فاز آبي و فاز روغني به‌طور جداگانه، منظور ازغلظت امولسيفاير، نسبت غلظت مونواولئات سوربيتان(اسپن 80) به پلي‌سوربات (تويين 80) در فرمولاسيون تهيه نانوامولسيون مي‌باشد. طبق نتايج با استفاده از پارامترهاي فوق قادر به توليد ذراتي در ابعاد نانو و با پايداري فيزيكي مناسبي خواهيم بود. ﺗﺸﮑﯿﻞ، ﭘﺎﯾﺪاري و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻧﺎﻧﻮاﻣﻮﻟﺴﯿﻮن‌ﻫﺎ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﻮﺷﯿﻤﺎﯾﯽ ﻓﺎز روﻏﻦ (ﻗﻄﺒﯿﺖ، ﺣﻼﻟﯿﺖ در آب، ﮐﺸﺶ ﺳﻄﺤﯽ، اﻧﺪﯾﺲ رﻓﺮاﮐﺘﯿﻮ، وﯾﺴﮑﻮزﯾﺘﻪ، رﻓﺘﺎر ﻓﺎزي و ﭘﺎﯾﺪاري) ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد. لذا طبق نتايج به‌دست آمده از تاثير نوع و غلظت روغن بر توزيع اندازه ذرات، نرخ كاهش كدورت و ميزان پايداري نانوامولسيون‌ها، در تمامي موارد نانوامولسيون‌هاي حاوي روغن كنجد با غلظت 2 درصد نسبت به روغن بادام شيرين، از نتايج بهتر برخوردار بودند و حضور اين روغن منجر به شكل‌گيري نانوامولسيون با ذرات ريزتر و پايداري بيشتري شد. نمونه‌هاي توليدي داراي اندازه ذرات بين 320- 200 نانومتر، پايداري %98.7 -91 و نرخ كاهش كدورت 0.0027 -0.0010بودند. نتايج نشان داد، ميزان اندازه ذرات، ميانگين قطر ذرات و نرخ كاهش كدورت ميان نمونه‌ها اختلاف معني‌داري داشته، بطوريكه كمترين و بيشترين به‌ترتيب مربوط به نمونه K4 (روغن كنجد 2 درصد، زمان همگن‌سازي 10 دقيقه و نسبت غلظت امولسيفاير 0.5 درصد) و نمونه B5 (روغن بادام 4 درصد، زمان همگن‌سازي 5 دقيقه و نسبت غلظت امولسيفاير 0.5 درصد) بود. بيشترين ميزان پايداري و پتاسيل زتا به‌ترتيب 98.5% و 33- ميلي‌ولت گزارش شد كه مربوط به نمونه K4 بوده و طي زمان همگن‌سازي (زمان فراصوت) 10 دقيقه و با افزودن روغن كنجد، تهيه شده بود. علاوه بر پايداري بالاتر اين تيمار، از آنجاييكه در بين ساير تيمارها از كوچكترين ذرات (200 نانومتر) برخوردار بود، فرمولاسيون نانوامولسيون k4، به‌ﻋﻨﻮان ﻓﺮﻣﻮﻻﺳﯿﻮن ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺳﺎﯾﺮ آزﻣﺎﯾﺶ‌ﻫﺎ مانند ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ زﺗﺎ، ﮐﺪورت، ﭘﺎﯾﺪاري، توزيع اندازه ذرات و حصول اندازه قطره‌ها درمقياس نانو اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ.