طراحي و اعتباريابي الگوي تعاملات والد - فرزندي مبتني‌بر آموزه ‏هاي قرآني با تمركز بر رويكرد سهم‌گذاري

هدف از پژوهش حاضر، بررسي و تحليل ويژگي‏هاي محتوايي الگوي تعاملات والد - فرزندي مبتني‌بر آموزه ‏هاي قرآني با تمركز بر رويكرد سهم‌گذاري است. براي انجام‌دادن پژوهش از روش تحليل محتواي كيفي استفاده كرده و گردآوري داده‌ها را با استفاده از اسناد مكتوب انجام داده‌ايم. جامعۀ تحقيق، قرآن كريم و تفسير نور را شامل مي‌شود. واحدهاي تحليل در اين پژوهش، آيه هاي مرتبط با تعاملات والد - فرزندي هستند كه ابتدا به‌شيوۀ هدفمند از قرآن و سپس از تفسير نور انتخاب شده‌اند و براي تحليل داده‌ها از شيوۀ تحليل مضمون استفاده شده است. پس‌از انجام‌دادن كدگذاري‌ها با محور عامليت انسان سهم‌گذار، دو مضون فراگير مسئوليت‏هاي والدين و مسئوليت‏هاي فرزندان به‌دست آمد و بر همين اساس، شش مضمون سازمان‌دهنده، هجده مضمون پايه و 64 مصداق براي مسئوليت‏هاي والدين استخراج شد. يافته‌ها نشان مي‌دهد مضامين سازمان‌دهندۀ مسئوليت‏هاي والدين درقبال فرزندان، شامل تكريم فرزند، تربيت ديني فرزند، توانمندسازي فرديِ فرزند، توانمندسازي اجتماعي فرزند، اعتقاد به توليد و توسعۀ نسل، و مراقبت از فرزند است؛ علاوه‌بر آن، دو مضمون سازمان‌دهنده، شش مضمون پايه و شانزده مصداق براي مسئوليت‏هاي فرزندان استخراج شد. يافته‌ها نشان مي‌دهد مضامين سازمان‌دهندۀ مسئوليت‏هاي فرزندان درقبال والدين، شامل احسان و اطاعت هستند. واژۀ «احسان» به‌دليل وسعت معناييِ چشمگير آن، مضاميني همچون انفاق به والدين، دعاكردن براي والدين، قدرشناسي از والدين، تواضع دربرابر والدين، احترام‌گزاردن به والدين و گفتار كريمانه با والدين را دربر مي‌گيرد. درنهايت، اين مضامين به‌صورت شبكۀ تارنما ترسيم و روابط آن‌ها درقالب الگو نشان داده شده است. اعتباريابي دروني الگو نيز با استفاده از روش دلفي انجام شده است و نشان مي‌دهد الگو از روايي محتوايي زيادي برخوردار است.