كرمانشاه، لهستانيان، جنگ جهاني دوم

تاريخ اجتماعي با نگاه به زندگي روزمره و گوش فرادادن به روايت‌هايي كه متعلق به مردمان عادي و مطرودان دور از قدرت است، سعي دارد تاريخ را از پايين روايت كند. البته از يك سو، در پيوندي ديالكتيكي، نوع نگاه تاريخي و چينش رويدادها در يك طرح، حافظه را تحت تاثير قرار مي‌دهند و از سويي ديگر حافظه جمعي نيز با ­يادآوري يا فراموشي رويدادهاي تاريخي، آن هم به‌واسطه روايت، تاريخ را پيكربندي مي‌كند. حافظه، عمل به‌يادآوري و فراموشي، با قابليتي روايي و متأثر از كادرهاي اجتماعي، در بستر زمان حال و در ساحت جمعي تبلور مي‌يابد. از اين منظر، مسئله اصلي پژوهش حاضر فهم چگونگي فرآيند فراموشيِ حضور آوارگان لهستاني در شهر كرمانشاه است. چارچوب نظري پژوهش بر نظريه حافظه اجتماعي موريس هالبواكس درباره چارچوب‌هاي اجتماعي حافظه (سن، جنس، نژاد، مذهب، قوميت، پايگاه اقتصادي- اجتماعي) استوار است و همچنين از آراي  پل ريكور  نيز استفاده شده است. رويكرد پژوهش كيفي است و از روش تحليل روايت استفاده شده است. از طريق نمونه‌گيري هدفمند با 86 نفر مصاحبه و علاوه‌بر روايت، در ميان اسناد كتابخانه‌اي نيز به جست‌وجوي ردپايي از لهستانيان پرداخته شده است.  نتايج پژوهش حاكي از اين امر است كه حافظه جمعي تحت تأثير عواملي همچون رسانه‌ها، آموزش همگاني، مراسمات يادبودي و اجتماعات يادماني، مكان‌ها، امكان وجود گروه‌هاي متنوع در جامعه، ارتباط و عضوگيري گروه‌هاي اجتماعي مختلف با يكديگر، طبقه اقتصادي و اجتماعي و ايدئولوژي برساخته مي‌شود و پيكربندي هدفمند حافظه جمعي بستر تاريخ‌زدايي و فراموشي را ايجاد مي‌كند.