كاربرد نظريه طراحي سازوكارهاي انگيزه-سازگار (سازوكارهاي خودتنظيم كارا و اثربخش) در برنامه هفتم توسعه كشور

يكي از آسيب ها و نقاط ضعف آشكار عدم توفيق برنامه هاي پنج‎ساله توسعه كشور، فقدان يا ضعف شديد ساختارها، نهادها و سازوكارهاي انگيزه-سازگار (سازوكارهاي انگيزشي كارا و اثربخشِ خودتنظيم) براي عوامل اجرايي غيرمتمركز است. نظريه طراحي سازوكار براي حل اين مسئلۀ مهم و لحاظ كردن مستقيم انگيزه هاي دروني اقتصادي عوامل اجرايي در سياستگذاري ها و برنامه هاي توسعه مطرح گرديده و در دهه هاي اخير كاربرد فراواني داشته است. طراحي سازوكار هنر طراحي قواعد بازي براي دستيابي به اهداف يا آثار مطلوب جمعي است. براي استفاده از طراحي سازوكار در برنامه ريزي و سياستگذاري، ابتدا اهداف يا آثار مطلوب جمعي توسط سياستگذاران و برنامه ريزان مركزي تعيين مي شوند، سپس قواعد بازي براي ايجاد انگيزه هاي كافي در عوامل اجرايي به منظور انجام فعاليت هاي همراستا با اهداف اجتماعي سياستگذاران و برنامه ريزان تعيين مي گردند. نتايج پژوهش حاضر نشان مي دهد كه سياست ها و اهداف كلان و قوانين و مقررات متعاليِ مورد نظر سياستگذاران و برنامه ريزان مركزي، مادامي كه با طراحي و استقرار سازوكارهاي كارا و اثربخشِ خودتنظيمِ برانگيزاننده و بازدارندۀ عوامل اجرايي غيرمتمركز پشتيباني نشوند، در عمل تضميني براي اجراي شايسته آن‎ها وجود ندارد. بنابراين، استفادۀ كاربردي از اين نظريه مدرن در برنامه هفتم توسعه كشور ضرورت دارد.