مدلسازي برخي ويژگي‌هاي انتشار ذرات نمك از درياچه اروميه بر اساس جريانات جوي ترازهاي نزديك سطح زمين

در دهه گذشته به دنبال كاهش شديد آب درياچه اروميه، موضوع انتشار نمك از بستر خشك آن به يكي از بحران هاي محيطي شمال غرب كشور تبديل شده است. مدلسازي ميزان نهشت و ارزيابي مسير و ارتفاع انتشار ريزگردهاي نمكي درياچه اروميه بر اساس الگوي وزش بادهاي نزديك سطح زمين هدف اصلي تحقيق حاضر است. روش: در ابتدا سمت وزش بادهاي شديد در حاشيه درياچه تحليل شد. سپس از طريق انطباق بادهاي شديد با تصاوير ماهواره ي موديس تعدادي از توفان هاي گردوغبار نمكي انتخاب شده و با تعيين تاريخ و مكان وقوع توفان، مدل HYSPLIT به روش پيشرو در گام زماني 18 ساعت اجرا شد. براي ارزيابي نتايج مدل، خروجي آن از طريق ترسيم نقشه هاي همديدي كنترل شد. يافته ها: نتايج تحقيق نشان داد هر چند امكان وزش بادهاي شديد تقريباً از همه جهات جغرافيايي وجود دارد لكن سمت غالب وزش بادهاي شديد بر حسب موقعيت از سمت جنوب، جنوب غرب و شمال مي باشند. خروجي هاي مدل نشان داد امكان انتشار نمك درياچه به تمامي جهات وجود داشته و برحسب سمت و سرعت وزش بادهاي سطح زمين و علي الخصوص خصوصيات همديدي جريانات جوي ترازهاي فوقاني؛ سمت انتشار، ميزان نهشت و ارتفاع لايه آميخته با نمك مي تواند متفاوت باشد. همچنين سمت انتشار گردوغبار نمكي با سمت وزش بادهاي سطوح فوقاني انطباق بيشتري داشته و ذرات برخاسته از بستر درياچه ممكن است در فاصله 18 ساعت در مسافتي بيش از 200 كيلومتر منتشر شوند. همچنين بر حسب شدت حركات صعودي جو تا ارتفاع 4000 متري از سطح درياهاي آزاد در درون اتمسفر پخش شوند. نتيجه گيري:با توجه به امكان انتشار گردوغبارهاي حاوي نمك از بستر خشك درياچه اروميه در مسافت هاي زياد، احياء درياچه اروميه و حتي المقدور اجراي اقدامات زيست محيطي با هدف تثبيت گردوغبار در كانون هاي انتشار نمك  ضروري مي نمايد.