معرفي و نقد مقاله «تشريح استخوان‌ها در آثار پزشكي دوره اسلامي؛ مطالعه تطبيقي طب‌الملكي اهوازي و قانون ابن‌سينا»

زمينه و هدف: دانش تشريح يكي از مباحث مهم تاريخ پزشكي در همه‌ي ادوار به خصوص در دوران تمدن اسلامي بوده است. در اين دوره پزشكان مسلمان آثار مختلفي پيرامون دانش تشريح نگاشته‌اند و يا اينكه بخش‌هايي از كتابشان را به اين موضوع اختصاص داده‌اند. بر اين اساس، در طي ساليان اخير پژوهش‌هاي متعددي در ارتباط با سير تطور دانش كالبدشناسي در دوره‌ي اسلامي انجام گرفته است. هدف از پژوهش حاضر معرفي و نقد مقاله‌ي «تشريح استخوان‌ها در آثار پزشكي دوره اسلامي؛ مطالعه تطبيقي طب‌الملكي اهوازي و قانون ابن سينا» اثر فهيمه مخبر دزفولي است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش يك مطالعه تحليلي - انتقادي است كه با بهره‌گيري از منابع كتابخانه‌اي ابتدا به معرفي مقاله و سپس به بررسي و ارزيابي آن از نظر شكلي، محتوايي و روشي مي‌پردازد. يافته‌ها: مقاله‌ي «تشريح استخوان‌ها در آثار پزشكي دوره اسلامي؛ مطالعه تطبيقي طب‌الملكي اهوازي و قانون ابن سينا» داراي نگارش روان و منسجمي  بوده  و حاكي از تلاش نويسنده براي اثبات تسلط كافي پزشكان مسلمان ايراني، بر دانش تشريح است.  در ساختار مقاله بعضاً ارجاع‌دهي‌هاي نامناسب و اشكالات نگارشي ديده مي‌شود. همچنين جامع نبودن پيشينه تحقيق، تعيين هدف غير محتمل، عدم احاطه كافي بر موضوع تاريخي و عدم بيان دقيق تشريح جمجمه در كتاب قانون را مي‌توان از نقدهاي محتوايي برشمرد.نتيجه‌گيري: نتايج اصلي اين پژوهش حاكي از آن است كه مقاله مورد نظر عليرغم اينكه توانسته با مقايسه تطبيقي بخش تشريح دو كتاب ارزنده طب ايراني مقوله‌اي تازه به روي پژوهشگران تاريخ پزشكي بگشايد، اما داراي اشكالات متعددي به لحاظ ساختاري، محتوايي و روشي است. لذا انتظار مي‌رود با توجه به اهميت موضوع نقد در پژوهش‌هاي علمي و با توجه به تحليل انجام شده در ارتباط با مقاله مذكور، نويسنده محترم با برطرف نمودن ايرادات ذكر شده، بتواند در پژوهش‌هاي بعدي اثر قابل توجه‌تري پيرامون تاريخ پزشكي منتشر نمايد.